اتیولوژی پوسیدگی بنه ی زعفران در شهرستان خرم آباد

زعفران (crocus sativus l) گیاهی چند ساله و از مهمترین محصولات زراعی است. زعفران یک چاشنی ارزشمند است و به دلیل کاربردهای دارویی و پزشکی فراوان، تقاضا برای مصرف آن افزایش یافته است. تنش های زیستی از چالش های کشت زعفران هستند و پوسیدگی بنه به عنوان تنشی زیستی، یکی از مخرب ترین بیماری های بخش های زیرزمینی است. عوامل بیماری زای مختلفی از جمله قارچ ها بر رشد بنه تاثیر می گذارند و شناسایی این قارچ ها در کشت زعفران مهم است. مطالعه حاضر به منظور شناسایی قارچ های همراه بنه ی زعفران در شهرستان خرم آباد و بررسی بیماری زایی آنها اجرا گردید. بدین منظور، بنه های زعفران دارای علایم پوسیدگی از مناطق مختلف خرم آباد (10 منطقه) در استان لرستان جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل شدند. جداسازی قارچ ها با استفاده از محیط کشت جامد سیب زمینی و دکستروز انجام گرفت. پس از تهیه کشت خالص جدایه ها، مشخصات ریخت شناسی و میکروسکوپی اسپورها و سایر اندام های زایشی قارچ ها روی محیط های کشت برگ میخک آگار و سیب زمینی هویج آگار بررسی گردید. آزمون اثبات بیماری زایی جدایه های قارچ ها در شرایط گلخانه روی بنه های زعفران و به روش غوطه ور کردن در سوسپانسیون اسپور اجرا گردید. در مجموع 58 جدایه جمع آوری و گونه های f. acuminatum ،fusarium solani ،alternaria alternata و f. oxysporum جداسازی و بر اساس ویژگی های مورفولوژیکی شناسایی شدند. گونه ی a. alternata با 25 جدایه و گونه ی f. acuminatum با 4 جدایه به ترتیب بیشترین و کمترین فراوانی را داشتند. بر اساس آزمون بیماری زایی در شرایط گلخانه، f. oxysporum تهاجمی ترین و a. alternata ضعیف ترین گونه از نظر بیماری زایی بودند. گزارش قبلی از وقوع f. acuminatum و f. solani بر روی بنه زعفران از جهان و ایران وجود نداشت و به نظر می رسد که این اولین گزارش از بیماری زایی گونه ی f. acuminatum روی بنه ی زعفران در دنیا باشد.

etiology of corm rot of saffron in khorramabad

introduction: saffron (crocus sativus l.) a perennial herbaceous is one of the most important crops. it is a valuable ketchup and its demand for consumption has been increased due to many medicinal and pharmacological applications. saffron is a male sterile and can be propagated only by its corm and produces daughter corms. cultivation of saffron is challenged by biotic stresses and corm rot as a biotic stress, is one of the most destructive diseases subterranean organs. because of the insufficient information about corm rotetiology, investigation and identification of harmful agents is essential. different pathogens such as fungi affect growth of corm and identification of these fungi is critical in cultivation of saffron. occurrence of saffron corm rot has been reported from many countries andvarious microorganisms such as fusarium, rhizoctonia, sclerotinia, penicillium, aspergillus,bacillus and burkhulderia have been isolated from rotted corm of saffron. the present study was conducted to identify fungi associated with corm of saffron in khorramabad. materials and methods: infected corms of saffron were randomly collected from different regions of khorramabad in lorestan province (10 regions). the infected tissues were surfacesterilizedwith sodium hypochlorite (5%) for 1 min, and washed three times by sterile distilled water, dried on sterile filter paper and directly placed on the surface of potatodextrose agar medium. the pda plates were incubated for 7 days at 25±2°c and then werepurified using single spore method. morpho-cultural characteristics of fungi were studied on carnation leaf agar and potato carrot agar media. microscopic measurement and images of reproductive structures were carried out under a nikon microscope. athogenicity test was conducted to evaluate the ability of isolates to colonize saffron corms. conidial suspensionwas prepared from cultured isolates on potato dextrose broth medium and adjusted at a concentration of 1×106 conidia/ml. to inoculation, saffron corms were submerged in the conidial suspension, then planted in an aseptic soil and maintained for 4 weeks undercontrolled conditions in a greenhouse with 23 ± 2°c and 70% relative humidity. the disease incidence and severity was inspected daily and finally koch’s ostulates were tested.