تاثیر کودهای آلی و اندازه بنه مادری بر عملکرد گل و بنه زعفران (crocus sativus) در سال اول

این مطالعه با هدف بررسی اندازه بنه مادری (0 تا 4 گرم، 4.1 تا 8 گرم و 8.1 تا 12 گرم) و تاثیر کودهای آلی مختلف (امولسیون آلیمعدنی با نام تجاری امیک، اسید‌هیومیک با نام تجاری هیوماکس، کود دامی و شاهد بدون تغذیه) بر عملکرد گل و بنه زعفران در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی، به‌صورت فاکتوریل، با سه تکرار در سال زراعی 971396 در مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اجرا گردید . صفات مورد مطالعه شامل وزن کلاله، وزن گل، تعداد گل، تعداد و وزن جوانه‌ها و تعداد و وزن بنه دختری بودند. نتایج نشان داد که بالاترین میزان صفات مورد مطالعه به تیمار بنه بزرگ و پایین‌ترین آن به تیمار بنه کوچک تعلق داشت. وزن کلاله در تیمار بنه بزرگ با 82.22 میلی‌گرم در مترمربع نسبت به تیمار بنه کوچک حدود 190 برابر بیشتر بود. بعلاوه بالاترین تعداد (466.36 عدد در مترمربع) و وزن (936.55 گرم در مترمربع) بنه دختری نیز در تیمار بنه‌های مادری بزرگ به دست آمد. این نتایج صرف هزینه برای تهیه بنه‌های بزرگ (بیشتر از 4 گرم) را توجیه می‌نماید. اما استفاده از کودهای آلی در مقایسه با شاهد، بر اکثر صفات موردبررسی تاثیر معنی‌داری نداشت. بااین‌وجود، مقایسه حدود اطمینان شیب‌خط رگرسیونی برازش شده بین وزن کلاله و اندازه بنه مادری در سطوح فاکتور نوع تغذیه نشان داد که بیشترین افزایش وزن کلاله با 12.91 میلی‌گرم به ازای هر واحد افزایش وزن بنه مادری به تیمار امیک تعلق داشته است. لذا بر اساس نتایج این مطالعه، علیرغم تاثیرپذیری عملکرد گل و بنه زعفران از اندازه بنه مادری، استفاده از کودهای آلی در سال اول رشد زعفران تاثیر قابل‌توجهی بر این صفات ندارد. بااین‌وجود استفاده از کودهای آلی ممکن است سبب افزایش عملکرد مزرعه زعفران در سال‌های بعدی شود که خود نیازمند انجام مطالعات بیشتر است.

Effect of organic fertilizers and mothercorm size on flower and corm yield of saffron (Crocus sativus) in the first year

This study was conducted to study the effect of mothercorm size (0 to 4 g, 4.1 to 8 g and 8.1 to 12 g) and different organic fertilizers (cow manure, humic acid (Humax® 95–WSG), an organicmineralbased emulsion (Omic®) and unfertilized control) on flower and corm yield of saffron. The experiment was conducted as RCBD with factorial structure and three replications in the Research Complex of Medicinal Plants, ACECR of Southern Khorasan Province, Iran in 201718. Studied traits were stigma dry weight, flower dry weight, number of flowers, number of buds and bud dry weight, total number of corms and total weight of corms. According the results, mothercorm size factor significantly affected these traits. The highest and lowest amount of mentioned traits were obtained in big and smallsized corms, respectively. Stigma dry weight in bigsized corm treatment with 82.22 mg.m2 was about 190 times bigger than smallsized corm treatment. In addition, the highest number (466.36 corms.m2 ) and weight (936.55g.m2) of daughter corms belonged to mothercorm size between 8.1 to 12g. These results justify bearing the cost of providing big (over 4 grams) corms in saffron cultivation. Evaluating the main effect of nutrition factor revealed no significant impact on most studied traits. Comparing the slope of linear regression between stigma dry weight and corm size showed that the highest yield increasing happened in Omic treatment (12.91 mg in exchange for one unit of mother corm weight increasing). These results clearly show that despite significant effect of mothercorm size on yield of saffron, using organic fertilizers has no significant effect on these traits in the first year. However, using organic fertilizers might have some positive effects in the next coming years that needs to be studied.