بررسی عوامل موثر بر میزان ارزآوری محصول زعفران در ایران با تاکید بر بسته‌بندی و برند سازی

اهمیت اقتصادی و اجتماعی زعفران به عنوان گران ترین ادویه جهان، جایگاه منحصر به فردی در میان محصولات صنعتی و صادراتی ایران دارد. کاربردهای متعدد و فراوان زعفران و خواص دارویی و مصارف متنوع غذایی آن و از همه مهم تر نقش عمده‌ای که در زندگی کشاورزان خراسان مرکزی و جنوبی دارد توجه ویژه به مسائل تولید، صادرات و بازار زعفران را بیش از پیش روشن می سازد. هدف اصلی این مطالعه، بررسی عوامل موثر بر میزان ارزآوری زعفران ایران با کاربرد روش دلفی در سال زراعی 1395-1394 می‌باشد. در این راستا 36 معیار فرعی در سه گروه اصلی میزان تولید، میزان صادرات و فرآوری در طراحی پرسش‌نامه در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که فرآوری، صادرات و تولید به ترتیب رتبه اول تا سوم را از لحاظ اهمیت اثرگذاری بر ارزآوری محصول زعفران به خود اختصاص دادند. همچنین مهمترین معیار اثر گذار بر فرآوری، عدم وجود برند ملی (فقدان نام تجاری)، مهمترین معیار اثر گذار بر میزان صادرات، تقلب در زعفران و مهمترین معیار اثرگذار بر میزان تولید، کار انفرادی زعفران‌کاران (کمبود شرکت‌های تعاونی مناسب) می‌باشد لذا پیشنهاد می‌شود سیاست‌گذاری‌های دولت در راستای کاهش هزینه فرآوری و ایجاد برند ملی زعفران، نظارت بر تقلبات زعفران و حذف دلالان، استفاده از روش‌های صحیح کشت مکانیزه و تشکیل شرکت‌های تعاونی زعفران کاران و‌ ایجاد تشکیلات منسجم خرید، توزیع و بسته‌بندی زعفران باشد.