بررسی ذخیره اسپرم و تولید مثل زمستانه در افعی زنجانی(Vipera albicornuta)

زمینه و هدف: با توجه به ضرورت حفظ نسل مارها به منظور استفاده های بشری و از لحاظ زیست محیطی و به دلیل بومی بودنافعی زنجانی که مختص ایران و بدون زیرگونه است و در سال 2008 از نظر حفاظت زیست محیطی در مرحله آسیب پذیر در طبقهقرار گرفته، هدف از این پژوهش بررسی ذخیره اسپرم و تولید مثل زمستانه ،(iucn) بندی لیست سرخ سازمان حفاظت محیط زیستاین حیوان است.روش کار: پس از نمونه برداری 11 حلقه افعی زنجانی نر در زمستان سال 1390 از منطقه بستان آباد در آذربایجان شرقی،پارامترهای تولیدمثلی افعی زنجانی(ایران)، در سطح میکروسکوپی و ماکروسکوپی، بررسی مجرای تولیدمثلی نر، پارامترهای اسپرمکانال دفرانی شامل غلظت، حرکت و مورفولوژی، وزن و حجم بیضه، ارزیابی سلولهای اسپرماتوژنیک در لوله های اسپرم ساز و همچنین وزن و طول بدن و طول دم مورد بررسی قرار گرفته است.76 سانتی متر در بهمن ماه، طول دم /41 ± 4/ 248 گرم، طول بدن 12 /33 ± 32/ یافته ها: نتایج نشان داد که حداکثر وزن بدن 81666 میلی متر مکعب مربوط به ماه بهمن و چپ /13 ±110/ 4/87 سانتیمتر در اسفند ماه و بیشترین مقدار حجم بیضه راست 58 ±0/6216 سانتیمتر مربوط /66 ± 2/ 19 و 54 / 667/52 میلی متر مکعب در اسفند ماه ، بیشترین طول مجاری راست و چپ به ترتیب 5 ± 189/0888 % طبیعی و بالاترین /61 ± 12/ 15 ، مورفولوژی اسپرم در بهمن 18 ×104/ml به دی ماه و بهمن ماه، حداکثر غلظت اسپرم در بهمن33 مربوط به اسفند بود و مشاهده شد که میزان تحرک از ناحیه پروگزیمال به دیستال رو به افزایش است. /79 ± 22/ تحرک اسپرم 91نتیجه گیری: با توجه به یافتهها، مورفولوژی مجرای تولیدمثلی افعی زنجانی نر شامل 3 قسمت پروگزیمال، مدین و دیستال بود کهاز منطقه معتدل جنوب شرقی برزیل میباشد. این میزان تولید اسپرم در ماههای (crotalus durissus terrificus) شبیه افعی حفره داربهمن و اسفند ممکن است بهدلیل مرحلهی پس از جفت گیری (فصل پاییز) باشد