بررسی بیهوش کنندگی غلظت‌های مختلف یوجینول در ماهیان انگشت قد و بالغ کلمه خزری(rutilus caspicus)

زمینه و هدف: با توجه به عوارض جانبی داروهای شیمیایی، در سال های اخیر استفاده از داروهای گیاهی و ترکیبات آن ها در ماهیان بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در بررسی حاضر وضعیت بیهوش کنندگی یوجینول در ماهیان جوان و مولد کلمه خزری (rutilus caspicus) مورد مطالعه قرار گرفته استروش کار: به این منظور تعداد 120 عدد ماهی کلمه جوان با میانگین وزنی 3.1 10.4± گرم و تعداد 90 عدد ماهی کلمه مولد با میانگین وزنی 4.4± 60.5 گرم تهیه گردید. وضعیت بیهوشی و ریکاوری برای هر کدام از گروه های ماهیان کلمه انگشت‌قد و ماهیان مولد در غلظت های مختلف 10، 20، 40، 80 و 100 میلی گرم/لیتر(ppm) بررسی شد. برای بررسی اثرات جانبی دارو، بافت شناسی کلیه و آبشش در ماهیانی که با 100 میلی گرم/لیتر یوجینول بیهوش شدند صورت گرفت.یافته ها: بر اساس نتایج یوجینول در غلظت های 40 تا 100 میلی گرم/ لیتر قادر به بیهوشی ماهیان مولد در کمتر از 3 دقیقه می باشد، در حالی که ماهیان انگشت قد در رنج 10 تا 100 میلی گرم/ لیتر یوجینول در کمتر از 3 دقیقه بیهوش می شوند. در تمامی غلظت های مورد مطالعه زمان بازگشت از بیهوشی در ماهیان انگشت قد و مولد کمتر از 5 دقیقه ثبت گردید. در بافت شناسی آبشش ماهیان انگشت قدی که با 100 میلی گرم در لیتر یوجینول بیهوش شدند جداشدگی اپی تلیوم لاملاهای ثانویه تنها عارضه یافت شده بوده است، هم چنین هیچ عارضه بافتی نیز در کلیه ماهیان مورد بررسی مشاهده نگردید. نتیجه گیری: بر اساس بررسی حاضر یوجینول می تواند به عنوان یک داروی بیهوشی ایمن در غلظت های 40 تا 100 ppm در ماهی کلمه خزری به کار گرفته شود.