اثرات سطوح مختلف تره‌هالوز و زمان‌های مختلف نگهداری در رقیق‌کننده‌ها بر خصوصیات منی قوچ دالاق در شرایط مایع

زمینه و هدف: تلقیح مصنوعی در گوسفند یک راه موثر جهت بهبود ژنتیکی و مدیریت تولیدمثل می‌باشد. یکی از مراحل مهم و حیاتی تلقیح مصنوعی محافظت از اسپرم قوچ طی فرآیند ذخیره‌سازی است. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات سطوح مختلف قند تره‌هالوز و زمان‌های مختلف نگهداری در رقیق‌کننده‌های تریس-زرده تخم‌مرغ و تریس-زرده تخم بوقلمون برخصوصیات منی قوچ دالاق در شرایط نگهداری به صورت مایع بود.روش کار: در این تحقیق نمونه‌های منی از چهار راس قوچ دالاق 2 تا 3 ساله جمع‌آوری شد. نمونه‌ها در رقیق‌کننده‌های مختلف، رقیق‌سازی و تیمارهای مختلف قند را دریافت نمودند. نمونه‌های منی وارد پایوت‌های 5/ 0 میلی‌‌لیتری گردیدند و به یخچال (دمای °c5) منتقل شدند. سپس در زمان‌های مختلف ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت اسپرم، ﺷﺎﻣﻞ درﺻﺪ اسپرم ﻣﺘﺤﺮک، زﻧﺪه، سلامت غشاء و اسپرم طبیعی ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. این آزمایش به صورت فاکتوریل 3×4 با استفاده از طرح کاملاً تصادفی برای هر رقیق‌کننده به صورت مجزا انجام شد. تیمارها شامل سطوح مختلف قند تره‌هالوز(صفر، 80، 100و 120 mm) زمان‌های مختلف نگهداری(صفر، 24 و 48 h) بودند. داده‌ها در محیط اکسل پردازش و با استفاده از نرم افزار آماری sas مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تجزیه واریانس داده‌ها با رویه anova و مقایسه میانگین داده‌ها توسط آزمون توکی در سطح خطای 1% انجام شد.یافته ها: تاثیر سطوح مختلف قند و زمان‌های مختلف نگهداری در رقیق‌کننده تریس-زرده تخم‌مرغ و تخم بوقلمون بر خصوصیات اسپرم‌ معنی‌دار بود(p<0/01). اثر متقابل سطوح قند و زمان‌ها در رقیق‌کننده تریس-زرده تخم‌مرغ و تخم بوقلمون بر درصد تحرک و سلامت غشاء معنی‌دار بود (p<0/01). بیشترین درصد تحرک (45/ 3±00/ 86%) و زنده‌مانی اسپرم (74/ 2±40/ 94%) و اسپرم طبیعی (69/ 2±00/ 88%) در رقیق‌کننده تریس-زرده تخم بوقلمون حاوی 120 میلی‌مولار قند و در زمان صفر به دست آمد. بیشترین درصد سلامت غشاء (66/ 2±40/ 72%) در رقیق‌کننده تریس-زرده تخم بوقلمون حاوی صفر میلی‌مولار قند و در زمان صفر بود.نتیجه گیری: برای رقیق نمودن منی قوچ دالاق استفاده از سطح 120 قند تره‌هالوز در رقیق‌کننده تریس- زرده تخم بوقلمون در ساعات اولیه ذخیره‌سازی در شرایط مایع موثر می‌باشد.