اثرات تجویز خوراکی عصاره گل ختمی (althaea officinalis.) بر سلول‌های خونی و برخی آنزیم‌های کبدی ماهی کپور معمولی (cyprinus carpio)

با توجه به‌ضرورت جایگزین نمودن داروهای شیمیایی با داروهای با منشا طبیعی، استفاده از گیاهان دارویی در صنعت آبزی پروری مورد توجه قرار گرفته است. اما با توجه به ناشناخته بودن اثرات زیستی داروهای گیاهی بر آبزیان، انجام آزمایش های ارزیابی پیش بالینی بر گونه های مختلف آبزیان ضروری به نظر می رسد. بنابراین، این مطالعه با هدف ارزیابی اثر پیش بالینی عصاره گل ختمی (althaea officinalis) بر سلول های خونی و برخی از فاکتورهای بیوشیمیایی کبد ماهی کپور انجام پذیرفت. 150 عدد ماهی کپور (40/4±65/37 گرم) با جیره غذایی حاوی 0/0 (کنترل)، 25/0 ، 5/0 و 1 درصد عصاره گل ختمی به مدت 60 روز تغذیه شدند. در روز 30 و 60 آزمایش، سلول ها و شاخص های خونی و همچنین آنزیم های کبدی اندازه گیری گردید. اختلاف معنی داری در تعداد گلبول های قرمز و سفید، مقدار هموگلوبین، mcv، mch، mchc، تعداد نوتروفیل ها، بازوفیل ها و ائوزینوفیل ها در طی 60 روز تغذیه ماهی ها با غلظت های مختلف عصاره گل ختمی مشاهده نگردید (p>0/05). تجویز 5/0 و 1 درصد عصاره گل ختمی به ترتیب موجب افزایش معنی دار لنفوسیت ها و کاهش معنی داری در منوسیت ها در روز 30 و 60 در مقایسه با گروه کنترل آزمایش شد (p<0/05). اگرچه تجویز 25/0 و 5/0 درصد عصاره گل ختمی تاثیر منفی بر سطح آنزیم های کبدی نداشت؛ اما افزایش معنی دار سطح آنزیم ast، alt، alp و ldh کبدی در ماهی هایی تحت تیمار 1 درصد عصاره، ممکن است نشان‌دهنده ایجاد سمیت سلولی باشد. لذا، بر اساس نتایج این بررسی، سلامت دارویی عصاره گل ختمی (در غلظت های 25/0 و 5/0 درصد) برای ماهی کپور در مرحله پیش بالینی مورد تائید است.