مروری بر ماده‌زایی (گاینوژنزیز) مصنوعی در تاس‌ماهیان دریای کاسپین

در ماهیان خاویاری، پرورش تک جنس ماده، اقتصادی بوده و یکی از روش‌ها برای دستیابی به آن، القای گاینوژنزیز (ماده‌زایی) می‌باشد. گاینوژنزیز مرحله‌ای است که یک تخمک، بدون تاثیر ژنتیکی جنس نر تکامل می‌یابد یا به عبارتی  یک روش تولید مثل است که در آن فرزندان، منحصرا از اطلاعات ژنتیکی مادر شکل می‌گیرند. در این تکنیک، می‌بایست اسپرم مورد استفاده غیرفعال ژنتیکی شود که برای غیرفعال کردن اسپرم از روش‌های مختلف اشعه ایکس، گاما (اشعه‌های یونیزه) و یا اشعه ماوراء بنفش (uv) استفاده می‌گردد. فعال سازی تکامل جنینی با اسپرم غیرفعال ژنتیکی منجر به تولید تخم هاپلوئید شده که به منظور دیپلوئید سازی بایستی در زمان تقسیم میوزی دوم یا اولین تقسیم میتوزی، از شوک‌های فیزیکی استفاده کرد. در این صورت تمامی فرزندان ایجاد شده دارای وراثت مادری بوده که بسته به نوع سیستم تعیین جنسیت، میزان تولید نتاج ماده مشخص می‌شود. در تاس‌ماهیان تعیین جنسیت به عهده مادر می‌باشد بنابراین با القای گاینوژنزیز، هر دو جنس نر (نسبت کمتر) و ماده (نسبت بیشتر) تولید می‌شود که علاوه بر نقش آن در پرورش و تولید خاویار، می‌تواند در جلوگیری از انقراض این گونه‌های با ارزش نقش مهمی را یفا کند.

a review of artificial gynogenesis in the caspian sea sturgeons

in sturgeon, female-sex rearing is economical and gynogenesis induction is one of the ways to achieve it. in gynogenesis, an egg develops without the genetic influence of the male, or on the other words, it is a method of reproduction in which the offspring are formed exclusively from the genetic information of the mother. in this technique, the sperm used must be genetically inactivated. rays such as x-ray, gamma (ionizing rays) or ultraviolet (uv) rays can be used to inactivate the sperm. activation of embryonic development with genetically inactive sperm has resulted in the production of haploid eggs, which in order to diploidize must use physical shocks during the second meiotic division or the first mitotic division. in this case, all the offspring have maternal inheritance. it depends on the type of sex determination system, that amount of production of female offspring is determined. in sturgeons, the offspring sex determination is the responsibility of the mother, so by inducing gynogenesis, both males (lower ratio) and females (higher ratio) are produced. accordingly, artificial gynogenesis could increase both the caviar production and prevent the extinction of these valuable species.