اثرات عصاره هیدرو الکلی بابونه (matricaria recutita) و رازیانه (foeniculum vulgare) بر شاخص‌های خونی و ایمنی بچه ماهیان کپور معمولی (cyprinus carpio)

محرک های ایمنی به ویژه با منشاء طبیعی جایگاه مهمی در بهبود کارایی سیستم ایمنی ماهیان دارند. در این تحقیق که با هدف ارزیابی تاثیر عصاره های گیاهان بابونه و رازیانه بر شاخص های خونی و ایمنی ماهی کپور، در تابستان 1393، در مرکز تحقیقات علوم شیلاتی و فنون دریایی دکتر کیوان وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی لاهیجان انجام شد، 180 قطعه بچه ماهی با وزن (1/92 ±9/25) گرم در قالب طرح کاملاً تصادفی در 5 تیمار با خوراک حاوی مقادیر 0/5 و 1 % و مکمل تلفیقی 0/5% عصاره ها و گروه شاهد، به مدت دو ماه مورد تغذیه قرار گرفتند. در پایان دوره از ماهیان خون گیری شد و شاخص های خون شناسی شامل wbcوrbc (شمارش با لام نئوبار)، hct (با روش میکروهماتوکریت)، hb (با روش cyanomet hemoglubine) ، تشخیص افتراقی (با تهیه گسترش خونی و رنگ آمیزی گیمسا) و شاخص های ایمنی شامل igm و لایزوزیم (با روش کدورت سنجی، thomas methods/ ellis) و آنزیم های کبدی alt وast (با روش فتومتریک)، تعیین گردیدند. حداکثر تعداد rbc (1448333.3±36855.6 عدد در mm^3)، حداکثر هموگلوبین (0/27 ± 8 gr/dl) و حداکثر hct (2/08 ±38/67 %) متعلق به تیمار بابونه 1% بود. بیش ترین wbc درتیمار تلفیقی (1307/7 ± 9700 عدد در mm^3) مشاهده شد. درتشخیص افتراقی، بیش ترین مقدار نوتروفیل ها در تیمار تلفیقی (1/53 ±32/33 درصد) و بیش ترین مقدار لمفوسیت ها در شاهد(1/53±72/67 درصد) مشاهده شد. تیمار رازیانه 1%، بیش ترین igm (0/66 ±16/10 mg/dl) را دارا بود. بیش ترین ایمنوگلبولین کل (2/15±23/17mg/ml) و بیش ترین لیزوزیم (8/96 ±34/67 u/ml/min) نیز مربوط به تیمار بابونه 1% بود. alt وast کم ترین مقدار را (به ترتیب 4/51 ±17/67 و 26/84±167/67 u/l) در تیمار رازیانه 1% داشتند. در مقایسه، تمام تیمارها نسبت به شاهد دارای افزایش معنی دار در تعداد گلبول های قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت بودند (0/05>p). wbc در سطح 1% عصاره ها نسبت به شاهد افزایش معنی داری یافت (0/05>p). درصد نوتروفیل های همه تیمارها نسبت به شاهد و رازیانه 5/0% بطور معنی داری بیش تر بود (0/05>p). سطوح 1% عصاره ها، افزایش معنی دار در ایمنوگلبولین کل، نسبت به شاهد داشتند (0/05>p). igm درسطوح 1% و تلفیقی عصاره ها، افزایش معنی داری نسبت به شاهد داشت (0/05>p). لیزوزیم درتیمارهای بابونه 1% و تلفیقی، نسبت به سایر تیمارها، افزایش معنی داری داشت (0/05>p). alt درتیمار 1% رازیانه، نسبت به همه تیمارها به طور معنی داری کم تر بود (0/05>p). به طورکلی می توان نتیجه گرفت، تجویزخوراکی مقدار 1% جیره حاوی عصاره بابونه و پس از آن رازیانه، باعث بهبود فاکتورهای خونی و ایمنی ذاتی ماهی کپور می گردد.