مدیریت هزینه فضای سبز شهری (مطالعه موردی: شهر تهران)

فضای سبز شهری با توجه به کارکردهای اجتماعی و محیط زیستی و نیز جنبه های مالی و اقتصادی خود، یکی از مولفه های مهم در مدیریت شهری و توسعه شهرها است. گونه های مختلف گیاهان در چهار گروه درخت، درختچه، گیاهان پوششی و گل ها یا گیاهان فصلی، دارای ویژگی های خاصی، از حیث سازگاری با اقلیم تهران و نیاز آبی و همچنین دارای نقش های متفاوتی در برآورده کردن کارکردهای موردانتظار از فضای سبز شهری، به ویژه زیباسازی و کاهش آلودگی هوا با تولید اکسیژن هستند. از این رو مقاله پیشرو، به بررسی معیارهای انتخاب و ارزیابی گونه های گیاهی و تعیین معیارهای مناسب برای فضای سبز شهر تهران و سپس تعیین وزن نسبی هر یک از این معیارها، با نظرسنجی از 35 خبره در قالب روش فرایند سلسله مراتبی تحلیلی گروهی، پرداخته است. اوزان به دست آمده، ابزاری برای ارزش گذاری 60 گونه گیاهی اصلی شهر تهران هستند که با دو روش ارزش دهی ساده (خطی) و topsis انجام شد. نتایج تحقیق نشان دادند که در میان درختان، بلوط همیشه سبز، نارون و سرو نقره ای، ارزشمندترین گونه ها هستند. رتبه های گونه های گیاهی در هر یک از چهار گروه، با دو روش بیان شده، به دست آمدند که تقریباً با یکدیگر مطابقت داشتند. استفاده از این رتبه بندی ها در برنامه واکاری های مناطق شهرداری، علاوه بر افزایش رضایت شهروندان و عمر گونه های گیاهی، بهره وری هزینه فضای سبز شهری را حداقل 33 درصد افزایش خواهد داد که این امر در راستای اقتصاد مقاومتی می باشد.

Cost Management of Urban Green Space (Case Study: Tehran)

Urban green space is one of the most important components in city management and cities’ development given its social and environmental functions and financial and economic aspects. Different species of plants including trees, shrubs, cover crops and flowers or seasonal plants have specific features in terms of climatecompatible of Tehran and water demand. They also have different roles in meeting expected functions of urban green space, particularly prettification and reducing air pollution by producing oxygen. Thus, this paper tries to study selection criteria, assess plant species, and determine appropriate criterion for Tehran green space. Then, it determines relative weight of each one by surveying 35 experts’ view in the form of group analytical hierarchy process (GAHP) method. The obtained weights are instruments for valuation of 60 Tehran’s main plant species done by simple valuation (linear) and TOPSIS methods. The results indicated that evergreen oak, elm, and silver cypress are the most valuable species. Ranking of plant species were obtained by two mentioned methods in each of four groups that they were almost matched with each other. Using these ranks has increased at least 33 percent of productivity cost of urban green space in replanting project of municipality districts as well as increasing citizens’ satisfaction and life of plant species that is in line with resistance economy.