ارزیابی ریسک بهداشتی مواد شیمیایی: از مواد بالک تا نانومواد

مقدمه: محیط های کاری اغلب دارای خطرات بالقوه ای همچون مواجهه با مواد شیمیایی سمی هستند. انجام یک ارزیابی ریسک بهداشتی به کارفرمایان در راستای شناسایی خطرات موجود ناشی از این مواد و اجرای کنترل های لازم کمک می کند. لذا هدف از انجام این مطالعه بحث، بررسی و معرفی روش های ارزیابی ریسک بهداشتی مواد شیمیایی است.روش کار: پژوهش حاضر یک مرور روایتی است. بمنظور کسب اطلاعات لازم، جستجوی متون فارسی و انگلیسی در پایگاه های داده web of science، pubmed، scopus، sid و magiran انجام شد. در این جستجو از کلمات کلیدی مانند «health risk assessment»، «chemicals» و «nanomaterials» استفاده شده است. یافته ها: ارزیابی ریسک بهداشتی کمی و کیفی نقش مهمی در سلامت شغلی دارد، بطوریکه هر روش سطوح مختلفی از عمق و دقت را ارائه می دهد. مدل آژانس حفاظت از محیط زیست (epa)، مدل مالزی، شبیه‌سازی مونت کارلو، مدل‌سازی فارماکوکینتیک مبتنی بر فیزیولوژی (pbpk)، مدل‌های رابطه کمی ساختار-فعالیت (qsar)، ارزیابی خطر احتمالی (pra)، ارزیابی تاثیر چرخه زندگی (lcia)  و مدل دوز-پاسخ مبتنی بر بیولوژی (bbdr) از جمله مهم‌ترین روش‌های کمی، مدل coshh، مدل icct، مدل icmm، مدل استرالیا و مدل رومانی از مهم‌ترین روش‌های کیفی و مدل سنگاپور، روش lec و مدل sep نیز روش‌های نیمه کمی برای ارزیابی ریسک بهداشتی مواد شیمیایی هستند. عدم قطعیت‌های اساسی در داده های سم‌شناختی، دسترسی محدود به داده‌ها و رفتارهای منحصربه‌فرد و پیچیده نانومواد در محیط‌های کاری سبب ارجحیت روش های کیفی نسبت به روش های کمی در ارزیابی ریسک فعالیت‌های مربوط به نانومواد شده است.نتیجه گیری: بطور کلی، تکامل روش های ارزیابی ریسک بهداشتی نشان دهنده یک حرکت پیوسته در جهت افزایش دقت، صحت، قابلیت اطمینان و ارتباط بیشتر آنها است. همگام با شکوفایی و گسترش دانش ما، ارزیابی ریسک بهداشتی نیز برای رسیدگی به چشم انداز پیچیده و در حال تحول خطرات شیمیایی و تضمین حفاظت از سلامت انسان و محیط زیست، بخوبی در حال تحول است. 

health risk assessment of chemicals: from bulk to nano

introduction: workplaces often contain potential risks, such as exposure to toxic chemicals. conducting a thorough health risk assessment helps employers recognize these dangers and implement necessary controls. in the 20th century, modern risk assessment frameworks began to be established with the rise of public health agencies.material and methods: the present study is a narrative review. in order to obtain necessary information, persian and english texts were searched in web of science, pubmed, scopus, sid and magiran databases. keywords such as “health risk assessment”, “chemicals” and “nanomaterials” were used in this study.results: both quantitative and qualitative health risk assessments play critical roles in occupational health, with each method providing different levels of depth and accuracy depending on the situation. epa model, monte-carlo simulation, physiologically based pharmacokinetic (pbpk) modeling, quantitative structure-activity relationship (qsar) models, probabilistic risk assessment (pra), life cycle impact assessment (lcia), and biologically based dose-response (bbdr) models, are among the most important quantitative methods for assessing the health risk of chemicals. coshh model, icct model, icmm model, australian model, and romanian model, are the most important qualitative methods for health risk assessment of chemicals. in addition to the quantitative and qualitative methods, semi-quantitative methods like singapore model, lec method, and sep model, have also been proposed for assessing the health risk of chemicals. the preference for qualitative over quantitative methods in the risk assessment of activities involving nanomaterials stems from substantial uncertainties, limited data availability, and the unique and complex behaviors of nanomaterials in the workplaces.conclusion: overall, the evolution of health risk assessment methods reflects a continuous drive towards greater accuracy, reliability, and relevance. as we continue to innovate and expand our knowledge, the field is well-positioned to address the complex and evolving landscape of chemical and material risks, ensuring the protection of human health and the environment.