بررسی وضعیت مدیریت ایمنی فرایند در صنایع فرایندی - مطالعه مروری نظام‌مند

مقدمه: انتشار غیرمنتظره مایعات و گازهای بسیار خطرناک در صنایع شیمیایی فرایندی سال ها گزارش شده است. اگر این مواد به درستی کنترل نشوند، احتمال وقوع فاجعه وجود دارد. در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته، موضوع مدیریت ایمنی فرآیند همچنان مورد بحث می باشد. psm برای مدیریت ریسک پرسنل، اموال، محصول، محیط‌زیست و اعتبار شرکت ایجاد شده است. این مطالعه با هدف بررسی و گردآوری چالش‌ها و دستاوردهای اجرای psm و توصیه‌هایی جهت بهبود آن انجام شده است.روش کار: طی یک بررسی سیستماتیک، مجموعه‌ای از مقالات علمی منتشر شده در بازه زمانی 2000 تا 2023، از پایگاه‌های اطلاعاتی مانند science direct، web of science، pubmed و scopus انتخاب شدند. پس از بررسی کامل چکیده، عناوین و متون کامل آنها، در نهایت 49 مقاله برای ورود به پژوهش انتخاب و بر اساس معیارهای مختلف از جمله سال انتشار، نویسندگان، دستاوردها، چالش ها و ... دسته بندی شدند.  یافته ها: psm در ایالات متحده به دلیل تعداد بالای صنایع شیمیایی فرآیندی و وجود آن در قالب قانون  osha در این کشور، بیشترین مطالعه را داشته است. حوزه های عملیاتی، ممیزی و منابع دارای بیشترین تعداد چالش در مسیر پیاده سازی psm می باشد و کاهش شدت رویدادهای شیمیایی فرآیندی و افزایش بهره وری از مهمترین دستاوردهای پیاده سازی psm به شمار می روند.نتیجه گیری: ایمنی فرایند به‌عنوان یک حوزه بین‌رشته‌ای به مهارت‌های فنی و عملیاتی زیادی نیاز دارد. برنامه‌های مدیریت ایمنی فرایند در طول سال‌ها بهبود یافته‌اند و پیاده‌سازی آنها موثرتر شده است؛ ولی با این‌حال، حوادث هنوز اتفاق می‌افتد و با رشد صنایع شیمیایی فرآیندی و افزایش تقاضا، احتمال افزایش تعداد حوادث وجود خواهد داشت. برای دستیابی به تعالی در ایمنی فرایند و حفظ آن، نگاهی عمیق به موضوعات مقررات مبتنی بر ریسک، شایستگی، برتری عملیاتی و درس‌گرفتن از حوادث ضروری است. 

evaluating the status of process safety management in process industries: a systematic review

introduction: for years, chemical process industries have reported the unexpected release of highly hazardous liquids and gases. a disaster could not be avoided when these materials were not adequately controlled. the issue of process safety management (psm) is still being discussed in developing and developed countries. psm was established to manage the risks of a company’s personnel, properties, products, environment, and credit risks. this study aimed to review the challenges and achievements of psm implementation and provide recommendations for improvement.material and methods: a collection of scholarly articles published from 2000 to 2023, such as science direct, wos, pubmed, and scopus, was chosen through a systematic, meticulous review. after thoroughly examining these abstracts, titles, and complete contexts, 49 articles were finally selected for inclusion in the study and classified based on different criteria, such as publication year, authors, achievements, and challenges.results: psm in the united states has been chiefly studied due to the high number of chemical process industries and its presence in the form of osha legislation in this country. the areas of operations, audits, and resources have the most challenges in implementing psm. on the other hand, reducing the severity of incidents in chemical processes and increasing productivity are considered the most significant achievements of psm implementation.conclusion: psm as an interdisciplinary field has improved  and become more effective over the years.. however, incidents still exist, and the number can increase, considering the growth of industries’ chemical processes. therefore, a deep look at the issues of risk-based regulations, competency, operational excellence, and learning from incidents is necessary to achieve excellence in psm.