توسعه ی رویکردی اختصاصی مبتنی بر accimap برای تجزیه ‌و تحلیل حوادث دریایی

مقدمه: ایران، به دلیل داشتن 2700 کیلومتر مرز آبی با کشورهای منطقه، به‌عنوان بزرگ‌ترین ناوگان حمل‌ونقل دریایی خاورمیانه شناخته می‌شود. با این‌حال، محیط پیچیده و پرخطر دریایی، این موهبت را به زیان بدل کرده و از طرفی رشد فنّاوری نیز بر پیچیدگی آن افزوده است. این موارد، نیاز به توسعه ی ابزارهای جدید جهت تجزیه‌ و تحلیل حوادث را تضمین می‌کند تا علاوه بر قدرت کاوش بالا در داده‌های حوادث، باعث ایجاد یکپارچگی در حوزه‌ی تجزیه‌ و تحلیل حوادث دریایی شود. مطالعه ی حاضر، با هدف توسعه‌ی یک رویکرد اختصاصی تجزیه و تحلیل حوادث دریایی مبتنی بر accimap انجام شده است.روش کار: این پژوهش، یک مطالعه ی توصیفی از نوع کاربردی بوده که در 3 فاز اصلی 1) جمع‌آوری اطلاعات، 2) توسعه ی رویکرد و 3) اعتباربخشی انجام شده است. در مرحله ی اول، با استفاده از مرور مطالعات پیشین، مصاحبه با خبرگان و تجزیه و تحلیل حوادث واقعی، اطلاعات لازم درخصوص عوامل موثر در حوادث دریایی استخراج شده و در مرحله ی بعد، رویکرد accimap در قسمت‌هایی توسعه یافت و در مرحله ی سوم، مدل طراحی‌شده، توسط خبرگان حوزه ی دریایی، اعتباربخشی و تایید شد.  یافته ها: مدل accimap توسعه یافته در سه سطح «عوامل خارجی (بین‌المللی و ملی)»، «عوامل درون‌سازمانی» و « شرایط محیطی/ فردی و فعالیت‌های فردی» تنظیم ‌شده است؛ که در آن سطح «عوامل خارجی (بین‌المللی و ملی)» در 3 لایه ی اصلی، 2 لایه ی فرعی و 13 لایه ی فرعی ثانویه، سطح «عوامل درون‌سازمانی» به 2 لایه ی اصلی، 11 لایه ی فرعی و 35 لایه ی فرعی ثانویه و سطح «شرایط محیطی/ فردی و فعالیت‌های فردی» به 1 لایه ی اصلی، 3 لایه ی فرعی و 11 لایه ی فرعی ثانویه طبقه‌بندی‌شده است.نتیجه گیری: استفاده از رویکرد توسعه یافته، می‌تواند سطوح دارای نقص و مسئول اجرای اقدام اصلاحی را مشخص نماید. همچنین به دلیل گنجانده شدن عوامل نوظهور موثر در حادثه، رویکرد ارائه‌شده در این مطالعه، قدرت کاوش بالاتری در داده‌های حوادث دریایی دارد.

accimap-based development of a dedicated approach for marine accident analysis

introduction: iran has the most extensive maritime transport fleet in the middle east, with 2700 km of water border with other countries in the region. however, the complex and hazardous marine environment has turned this advantage into a disadvantage. on the other hand, technological advancement has added to the complexity. thus, new accident analysis tools should be developed to bring unity to marine casualty analysis and improve the analyst’s power of discovery from incident information. the current project aims to develop a specialized accimap-based marine accident investigation method.material and methods: the primary stages of this applied descriptive study include data collection, method development, and validation. the necessary information about the factors leading to marine accidents was initially gathered through a review of previous studies, expert interviews, and analysis of actual cases. the accimap technique was then partially developed, and marine experts approved the designed model.results: this study’s results included an accimap model established on three levels: external influences (national and international), intra-organizational factors, and environmental/individual conditions and individual activities. whereas external factors (international and national) are categorized into three main layers, two sublayers, and 13 secondary sublayers, intra-organizational factors are categorized into two main layers, 11 sublayers, and 35 secondary sublayers, and environmental/individual conditions and individual activities are organized in one main layer, three sublayers, and 11 secondary sublayers.conclusion: the developed approach can identify flawed levels and determine who is responsible for implementing corrective action. because it includes emerging components that are effective in accidents, the method used in this study can better examine data from marine accidents.