توسعه یک مدل ارزیابی ریسک مواجهه تنفسی به آلاینده‌های شیمیایی سمّی در یکی از پالایشگاه‌های گازی پارس جنوبی با استفاده از ترکیبی از روش‌های مدل aermod و sqra

مقدمه: امروزه، آلودگی هوا از مهم‌ترین نگرانی‌های بهداشتی و محیط زیستی محسوب می‌شود. هدف از این مطالعه تعیین میزان مواجهه شغلی به آلاینده‌های شیمیایی h2s و so2 و ارزیابی ریسک بهداشتی مواجهه با این ترکیبات با استفاده از ترکیبی از روش‌های مدل aermod و sqra است.روش کار: مطالعه حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی و مقطعی بوده که در سال 2021 در یکی از پالایشگاه‌های گازی پارس جنوبی در منطقه خلیج‌فارس انجام گردید. بدین‌صورت که ابتدا میزان آلایندگی خروجی از دودکش‌های پالایشگاه توسط دستگاه testo 350 xl اندازه‌گیری شد. برای شبیه‌سازی پراکندگی آلاینده‌های شیمیایی h2s و so2 از مدل aermod استفاده شد. بررسی میزان مواجهه تنفسی و ارزیابی ریسک سلامت پرسنل پالایشگاه و ساکنین اطراف آن با استفاده از روش توصیه‌شده، توسط دپارتمان بهداشت شغلی سنگاپور انجام گردید.  یافته ها: ماده شیمیایی h2s و so2 به‌عنوان مخاطره‌آمیزترین مواد شیمیایی معرفی گردیدند. نتایج نشان داد که بیشترین مقادیر ریسک برای  h2s در بین گروه‌های مواجهه، واحد sru، سمت غرب واحد gas train و ساختمان گیت پاس پالایشگاه و بیشترین مقادیر ریسک برای so2 در بین گروه‌های مواجهه، ساختمان hse، درب حراست، کانکس کارگران، ساختمان آتش‌نشانی، مخازن، واحد تولید بخار، سمت غرب واحد gas train، سالن غذاخوری و ساختمان گیت پاس پالایشگاه بوده است. از نظر فراوانی h2s سطح ریسک کم تا متوسط و so2 سطح ریسک کم تا زیاد را به دست آوردند.نتیجه گیری: این مدل می‌تواند راهکار مناسب و سریع در مدیریت برتر میزان غلظت آلاینده‌ها و هم‌چنین یک راه‌حل امیددهنده در راستای افزایش توانایی تصمیم‌گیرندگان برای ارزیابی ریسک سلامت پرسنل صنایع باشد. هم‌چنین در این راستا اطمینان از نتایج پایش کیفی و کاهش هزینه‌های نمونه‌برداری مطرح می شود.

developing a risk assessment model for respiratory exposure to toxic chemical pollutants in one of gas refineries in south pars using a combination of aermod and sqra methods

introduction: nowadays, air pollution is now considered to be the largest environmental health threat. this study was conducted with the aim of determining occupational exposure to chemical pollutants, including sulfur dioxide (so2) and hydrogen sulfide (h2s) and assessing the health risk of exposure to these compounds using a combination of aermod and sqra methods.material and methods: the present study is considered as a descriptive-analytical and cross-sectional research, which was conducted in 2002 in one of the gas air refineries of south pars in the persian gulf region, in such a way that the amount of emissions coming out of refinery chimneys was measured by the testo 350- xl. aermod model was used to simulate the dispersion of h2s and so2 chemical pollutants. respiratory exposure and health risk assessment of refinery personnel and nearby residents were performed using the recommended method by the singapore occupational health services pte ltd.results: hydrogen sulfide and sulfur dioxide were introduced as the most dangerous chemicals. according to the results, the highest risk value for sulfur dioxide among the exposure groups was related to the sulfur recovery unit (sru), the west side of the train gas unit and the gate pass building of the refinery, and the highest risk values for sulfur dioxide among the exposure groups were related to the hse building, security door, fire stations building, tanks, steam generating unit, west side of train gas unit, dining hall and gate pass building of the refinery. hydrogen sulfide obtained a low to medium risk level, and sulfur dioxide a low to high risk level in terms of frequency.conclusion: this model can be considered as a suitable and quick solution in the superior management of the concentration of pollutants and also a promising solution in order to increase the ability of decision makers to assess the health risk of industries’ personnel. also, ensuring quality   monitoring results and reducing sampling costs are discussed.