ارزیابی ومقایسه سیستم مدیریت سلامت، ایمنی و محیط زیست در صنایع پایین دستی نفت و پتروشیمی (مطالعه موردی :کارخانه های صنایع نساجی)

مقدمه: صنایع نفت و پتروشیمی اولین صنایعی بودند که سیستم مدیریت سلامت ،ایمنی و محیط زیست را توسعه دادند و برای حفظ و صیانت از نیروی انسانی متخصص، در کنار کاهش اثرات سوء صنعت بر محیط زیست، این نظام را در سازمان های تحت پوشش خود مستقر نمودند. هر چند این نظام در مطالعات مختلف مورد واکاوی عمیق قرار گرفته است. ولی متاسفانه بیشتر ارزیابی ها به صورت کیفی انجام گرفته است. در سالهای اخیر،ارزیابی عملکرد سیستم مدیریت سلامت،ایمنی و محیط زیست به علت عدم وجود ارزیابی های کمی مناسب با محدودیت روبرو بوده است.روش کار: در این تحقیق توسعه معیارها و زیر معیارهای سیستم مدیریت سلامت، ایمنی ومحیط زیست بارویکردی متفاوت بررسی شد و با استفاده از نظر خبرگان و با توجه به دسته بندیهای انجام شده پرسشنامه ای برای تعیین مقایسات زوجی تدوین شد.برای تعیین روابط بین معیارها از تکنیک dmatel و برای تعییین وزن اهمیت آنها از روش تحلیل شبکه استفاده شد و در یک مطالعه موردی بین دو کارخانه مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. یافته ها: ارزیابی عملکرد نشان داد که معیار رهبری با وزن نرمال شده 1.8 از بیشترین تاثیرگذاری برخوردار هست و همچنین معیار های ارزیابی و مدیریت ریسک با وزن نرمال شده 0.8، معیار طرح ریزی با وزن نرمال شده0.40 ، .معیار خط مشی با وزن نرمال شده 0.33، .معیار سازمان با وزن نرمال شده 0.31 ، .معیار اجرا و پایش با وزن نرمال شده0.22 و .معیار ممیزی و بازنگری با وزن نرمال شده 12 /0 به ترتیب اولویت اول تا هفتم قرار دارد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که مهمترین معیارهای بهداشت، ایمنی و محیط زیست، رهبری است. تفاوت معنی دار بین نمره نهایی معیار رهبری و سایر معیارها اهمیت حیاتی آن در ارزیابی عملکرد سیستم مدیریت سلامت، ایمنی و محیط زیست به را نشان می دهد. مدیریت می تواند با مشارکت کارمندان و اختصاص بودجه مناسب و حمایت از ابتکارات ابتکاری برای بهبود برنامه های سیستم مدیریت سلامت، ایمنی و محیط زیست ، بهتر و موفق تر باشد.

Evaluation and Comparison of Health, Safety and Environmental Management System in Oil and Petrochemical Downstream Industries (Case Study of Textile Factories)

Introduction: The oil and petrochemical industries had been amongst the first industries which developed the HSEMS. This system aims to maintain and protect human resources along with reducing the environmental impact of the industry. Although it has been mulling over this system in a plethora of studies, unfortunately, most of the assessments have been carried out in a qualitative manner. In recent years, the evaluation of the performance of HSEMS has been limited due to the lack of appropriate quantitative evaluations.Material and Methods: In the present study, the development of criteria and subcriteria of health, safety and environment management system was investigated using a different approach. Using the opinion of experts and according to the performed categories, a questionnaire was developed to determine the pairwise comparisons. Decision making trial and evaluation (DEMATEL) technique was used to determine the relationships between the criteria and network analysis method was used to determine their importance weight. the developed methodology was then evaluated and compared between two factories in a case study.Results: The performance evaluation showed that the leadership and commitment criterion with a final score of 1.8; Risk assessment and management with a final score of 0.8; Planning criterion with a final score of .0.40; Policy criterion with final score of 0.33, Organization, resources, and documentation with a final score of 0.31, implementation and followup with a final score of 0.22, and Evaluation and Review criterion with a final score of 0.12 were ranked from the first to the seventh, respectively.Conclusion: The results of the study demonstrated that the most important criterion for health, safety and the environment is leadership. The significant difference between the final score of the leadership criterion and the other criteria reflects its crucial importance in HSEMS performance evaluation. Participation of employees, allocation of appropriate funding and support of innovativeness are factors to be implemented in order to improve HSEMS program as a better and successful management.