شیوع فرسودگی شغلی در ایران: مطالعه مرور سیستماتیک و متاآنالیز

مقدمه: فرسودگی شغلی را از عوارض مرتبط باکار می‌دانند. ابعاد فرسودگی شغلی شامل خستگی عاطفی(ee)، مسخ شخصیت(dp) و موفقیت فردی (pa) می باشد. فرسودگی شغلی با پیامدهایی همچون کاهش کارایی فرد و ایجاد عوارض جسمانی و روانی در کارکنان همراه است. با توجه به اهمیت فرسودگی شغلی و پیامدهای منفی آن بر روی فرد و سازمان، پژوهش حاضر به بررسی میزان شیوع فرسودگی شغلی در ایران با روش متاآنالیز و مرور سیستماتیک می‌پردازد.روش کار: مطالعه حاضر بر اساس پروتکل prisma برای مطالعات مرور سیستماتیک و متاآنالیز انجام شد. داده‌های مرتبط، با استفاده از کلیدواژه‌های استاندارد فارسی و انگلیسی و پایگاه‌های جست‌وجوی داخلی و خارجی شامل:, science direct, scopus magiran,sid, google scholarو pubmedبدون محدودیت زمانی تا اردیبهشت‌ماه سال 1396 جستجو شد. برای سنجش رابطه سال انجام مطالعه با میزان شیوع فرسودگی شغلی، از متارگرسیون و جهت بررسی احتمال سوگیری انتشار از آزمون egger استفاده شد. تحلیل زیرگروه‌ها بر اساس شغل انجام شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار stata ver 11.1 آنالیز و سطح معناداری کمتر از p=0.05 در نظر گرفته شد. یافته ها: در مرور سیستماتیک تعداد 43 مطالعه واجد شرایط ورود به فرآیند متآنالیز بودند که تعداد 9456 نفر مورد ارزیابی قرار گفت. میزان شیوع هرکدام از ابعاد فرسودگی شغلی بر اساس شغل محاسبه گردید. درمجموع میزان شیوع فرسودگی شغلی بعد خستگی عاطفی (ee) 36%(فاصله اطمینان 95%: 42-29)، فرسودگی شغلی بعد مسخ شخصیت (dp) 23%(فاصله اطمینان 95%:29-18) و فرسودگی شغلی بعد موفقیت فردی (pa) 46%(فاصله اطمینان 95%:53-39) محاسبه گردید. بر اساس شغل نیز در ابعاد خستگی عاطفی، مسخ شخصیت و موفقیت فردی به ترتیب کتابداران 67%( فاصله اطمینان 95%: 93-40)، کارکنان دانشگاه 51%( فاصله اطمینان 95%: 88-14) و دندان‌پزشکان 72% (فاصله اطمینان 95%: 7965) بیشترین میزان فرسودگی شغلی را داشتند. هم چنین نتایج متارگسیون نشان داد که بین سال انجام مطالعه و میزان شیوع فرسودگی شغلی رابطه معناداری وجود ندارد. نتایج آزمون egger نشان داد که احتمال سوگیری انتشار از لحاظ آماری معنادار نبود.نتیجه گیری: با توجه به شیوع فرسودگی شغلی در ایران و این‌که بیشترین میزان شیوع فرسودگی شغلی در ایران مربوط به بعد موفقیت فردی می‌باشد، لازم است استراتژی‌های مقابله‌ای موثر جهت تقلیل و کنترل عوامل استرس شغلی و فرسودگی شغلی در برنامه‌ریزی‌های سازمانی در نظر گرفته شود همچنین با در نظر داشتن عوامل موثر در ایجاد فرسودگی شغلی توجه به تدابیر پیشگیرانه و مداخله ای لازم جهت کاهش فرسودگی شغلی به منظور ارتقا رضایت شغلی کارکنان، بهبود کیفیت کار و افزایش بهره وری سازمان توصیه می گردد.

Prevalence of Burnout in Iran: A Systematic Review and Meta-Analysis

Introduction: Burnout dimensions include the emotional exhaustion (EE), depersonalization (DP) and personal accomplishment (PA).Materials and Methods: The information was obtained from searching standard Persian and English keywords in accessible databases including: Scopus, Magiran, SID, Science Direct and PubMed from database commencement to April 2017. Data Analysis was performed using Stata version 11.1., and p value was considered less than 0.05.Results: In the systematic review 43 studies met the inclusion criteria, and 9456 people were evaluated. The prevalence of burnout was calculated in any of the three dimensions of burnout. The prevalence of the Emotional Exhaustion (EE) dimension of burnout was%36 (%95CI: 2942), the Depersonalization (DP) dimension was%23 (%95CI: 1829) and the Personal Accomplishment (PA) dimension was%46 (%95CI: 3953). Based on the type of the job, the maximum prevalence of the EE, DP and PA dimensions was in librarians 67% (%95CI:4093), university staff 51% (1488) and dentists 72%(%95CI:6579), respectively. Meta regression results showed that there was no significant relationship between the year of publication and the prevalence of burnout.Conclusion: According to the prevalence of burnout in Iran and the high prevalence of the PA dimension, it is recommended to consider mediating strategies for reducing and controlling stressful occupational events and burnout in organizational schedule.