اثر حفاظتی گیاه رزماری در کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از کلرپیریفوس در کلیه موش های صحرایی

مقدمه: کلرپیریفوس یک حشره کش ارگانو فسفره است که میتواند باعث تولید گونه های اکسیژن فعال و استرس اکسیداتیو شود. با توجه به اینکه عصاره گیاه رزماری یک ماده آنتی اکسیدانی است و نقش محافظت کننده ای در برابر رادیکال های آزاد ایفاء می کند، بنابراین هدف از انجام این مطالعه حیوانی، بررسی استرس اکسیداتیو در کلیه موش های صحرایی، ناشی از مواجهه با سم کلرپیریفوس در نتیجه تاثیر مصرف عصاره رزماری در دو غلظت مختلف100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم، به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی این گیاه می باشد.روش کار: در این مطالعه از 30 راس موش صحرایی نر نژاد ویستار با محدوده وزنی 200-220 گرم استفاده شد. در ابتدا حیوانات به طور تصادفی به پنج گروه (هر گروه 6 سر) تقسیم شدند. پنج گروه شش تایی شامل، گروه کنترل تیمار با آب مقطر، گروه مواجهه با کلرپیریفوس (دوز mg/kg 13.5صفاقی)، گروه مواجهه با عصاره رزماری (غلظت mg/kg100)، گروه مواجهه توام با سم (دوز mg/kg 13.5)و رزماری (غلظت mg/kg 100) ، گروه مواجهه همزمان سم و رزماری (غلظت mg/kg 200 خوراکی) به عنوان گروه های مورد مطالعه انتخاب شدند و بعد از 30 روز، موش ها وزن و کشته شدند. قسمتی از بافت کلیه به منظور بررسی تغییرات مالون دی آلدئید و گلوتاتیون پراکسیداز و قسمتی از بافت کلیه جهت بررسی های هیستوپاتولوژی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج تست های آماری نشان داد که کلرپیریفوس به طور معنی داری باعث تغییر در میزان فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز و مالون دی آلدهید نسبت به گروه کنترل و همچنین آسیب به بافت کلیه می شود همچنین مواجهه همزمان با کلرپیریفوس و عصاره رزماری با غلظت mg/kg 100به طور معنی داری باعث تعدیل در سطوح مالون دی آلدئید و گلوتاتیون پراکسیداز و کاهش آسیب ناشی از کلرپیریفوس میگردد. و با افزایش دوز از 100 به mg/kg 200 تغییرات سطح مالون دی آلدئید و گلوتاتیون پراکسیداز به گروه کنترل نزدیک می شود.نتیجه گیری: با توجه به نتایج فوق مشخص گردید که سم کلرپیریفوس می تواند باعث آسیب شدید کلیوی شود. به نظر می رسد که عصاره رزماری می تواند باعث کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از کلرپیریفوس گردد و از این عصاره می توان جهت پیشگیری و بهبود مسمومیت های ناشی از این سم استفاده نمود.

The protective effect of rosemary in mitigating oxidative stress induced by Chlorpyrifos in rat kidney

Introduction: Chlorpyrifos is an organophosphorus insecticide that can produce reactive oxygen species, and oxidative stress in the kidney. On the other hand, rosemary extract is an antioxidant playing a protective role against free radicals. Therefore, the aim of this study was to evaluate the oxidative stress in rat kidney due to the exposure to chlorpyrifos and to assess the antioxidant effect of two concentrations of 100 and 200 mg / kg rosemary extract on the nephrotoxicity caused by this pesticide.Material and method: In the current study, 30 male Wistar Rats, weighing 200220 g were used. They were randomly divided into five groups and selected as the study groups, each group including six rats for further comparison. They were as following groupd: Group І: served as control (received dissilated water, i.p) , Group П: the chlorpyrifos exposure group (13.5 mg / kg, i.p.), Group Ш: the group exposed to rosemary extract (100 mg / kg) by gavage, Group ІV: the exposure group with rosemary 100 mg / kg concentration (by gavage) and after 30 minutes exposure to chlorpyrifos (13.5 mg / kg, i.p.) and Group V: simultaneous exposure of rosemary 200 mg / kg concentration (by gavage) and after 30 minutes exposure to chlorpyrifos (13.5 mg / kg, i.p.). After 2 and 4 weeks, the rats were weighed and killed. A section of kidney tissue was examined for changes of Malondialdehyde (MDA) and Glutathione peroxidase (GPx) and another section was tested for histopathological alterations.Results: The results showed that chlorpyrifos significantly damaged the kidney tissue and altered the activity of GPx and MDA compared to the control group, as well as it damaged the kidney tissue. Moreover, the simultaneous exposure to chlorpyrifos and rosemary extract with concentration of 100 mg/kg significantly made modifications to the MDA and GPx levels. In addition, with the increasing of rosemary doses from 100 to 200 mg / kg, changes in the levels of MDA and GPx were closer to those of the control group.Conclusion: The rosemary extract can reduce the oxidative stress caused by chlorpyrifos and, therefore, can be used to treat the poisoning caused by this pesticide.