ارایه روشی برای تحلیل حساسیت پارامترهای شبیه سازهای ترافیک

ریزشبیه سازهای ترافیک پارامترهای زیادی دارند که باید قبل از به‎کارگیری، تنظیم یا به اصطلاح کالیبره شوند. بیشتر فرآیندهای ارایه شده برای کالیبراسیون این نرم افزارها به صورت مسیله کمینه سازی اختلاف میان نتایج شبیه‎سازی و اندازه گیری‎های میدانی با یک روش جست‎وجوی ابتکاری هستند. بنابراین هرچه فضای جست‎وجوی پارامترهای کالیبراسیون کوچک‎تر باشد، پاسخ صحیح در زمان کمتر و با اطمینان بیشتری به‎دست می‎آید. از این رو بهتر است در کالیبراسیون فقط بر پارامترهای موثر تمرکز شود. برای تعیین این پارامترها باید از روش‎های تحلیل حساسیت استفاده گردد. در تحلیل حساسیت شبیه‎سازهای شدآمد باید اثر اصلی و اندرکنش پارامترها مد نظر قرار گیرد. با وجود اهمیت مرحله تحلیل حساسیت، این مرحله در بیشتر روش‎های کالیبراسیون ارایه شده به‎طور کامل توضیح داده نشده است و در بعضی موارد نیز روش‎های کم دقت مانند «یک عامل در زمان» و یا روش‎های وقت‎گیر و بعضاً غیر قابل استفاده در شرایط واقعی، مانند «آزمایش چند عاملی کامل» معرفی شده است. در این مقاله یک روش تحلیل حساسیت بر پایه «روش طراحی آزمایش چند عاملی کسری دو سطحی» توضیح داده شده است که اثرات اصلی پارامترها و اندرکنش‎های آنها را با دقت و سرعت مناسبی نسبت به سایر روش‎ها به دست می‎دهد. این روش برای تحلیل حساسیت مدل یک گلوگاه آزادراهی در تهران در شبیه ساز ویسیم به کار گرفته شده و تاثیر 26 پارامتر منتخب ویسیم و 325 اندرکنش دو طرفه آنها بر ظرفیت جریان مدل و طول صف آن بررسی شده است. به این‎صورت با اجرای 1024 ترکیب، تعداد 11 اثر اصلی و 13 اندرکنش موثر بر ظرفیت جریان و 5 اثر اصلی و 10 اندرکنش موثر بر طول صف شناخته شدند که پارامترهای دخیل در آنها می‎توانند در کالیبراسیون این مدل و مدل‎های مشابه تنظیم شوند.