رتبه‌بندی پیام‌های تشویق رانندگان به کاهش سرعت

زمینه و هدف:هر ساله در اثر وقوع تصادفات جاده ای، خسارات جانی و مالی زیادی به کشور تحمیل می شود.رانندگی با سرعت زیاد یکی از عوامل اصلی موثر در بروز تصادفات است؛ بنابراین اتخاذ راهکارهایی برای تشویق رانندگان به رعایت سرعت مجاز می‌تواند باعث کاهش تصادفات شود. یکی از این راهکارها که با هزینه نسبتاً کم قابل انجام است، نصب تابلوهای نمایش دهندۀ پیام‌های تشویق رانندگان به کاهش سرعت است. لذا سنجش اثرگذاری این تابلوها که به‌صورت گسترده در کشور پیاده‌سازی می‌شوند و شناسایی اثرگذارترین پیام‌ها بسیار حائز اهمیت است.روش: در پژوهش حاضر، اثرگذاری 18 پیام که بر اساس نظریه انگیزش محافظت طراحی شده‌اند، بررسی می‌شود. نظریه انگیزش محافظت بیان می‌کند که پاسخ فرد در مقابل رفتار تهدید آمیز، بر اساس ارزیابی تهدید و ارزیابی کنارآمدن تعیین می‌شود. با استفاده از پرسش‌نامه آنلاین، از شرکت‌کنندگان خواسته شد به اثرگذاری هر پیام بر کاهش سرعت رانندگان در دو حالت امتیاز دهند: شرکت‌کننده به عنوان راننده (سوم شخص معکوس) و عموم رانندگان (سوم شخص). یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشتر پیام‌ها دارای اثر سوم شخص معکوس بودند؛ بدین معنی که شرکت‌کنندگان آن پیام را بیشتر به خود مرتبط دانستند تا عموم رانندگان. همچنین اثرگذاری درک‌شده پیام‌های مبتنی بر ارزیابی کنارآمدن برای آقایان بیشتر از پیام‌های مبتنی بر ارزیابی تهدید بود. در سطح معنی‌داری 10 درصد، اثرگذاری پیام‌های ارزیابی کنارآمدن برای خانم‌ها نیز بیشتر از ارزیابی تهدید به دست آمد. همچنین پیام‌هایی که بر اساس جزء شدت (یکی از اجزای ارزیابی تهدید) طراحی شده‌اند، بیشتر میانگین امتیاز را در میان اجزای نظریه انگیزش محافظت کسب کردند. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه می‌تواند برای تعیین پیام‌های تابلوهای پیغام متغیر در اختیار تصمیم‌گیران مراکز کنترل ترافیک شهرداری‌ها و راهداری‌ها قرار گیرد.