اثرسنجی آموزش فرهنگ ترافیک برکنترل خشم رانندگان مسافربروسایل نقلیه عمومی سبک درون و برون شهری

چکیده: بررسی ها نشان می دهند که رفتار راننده در اکثر سوانح و تصادفات در ایران و جهان عامل اصلی بروز حادثه بوده است و 90 تا 95 درصد تصادفات در ایران به نوعی با عامل انسانی و به ویژه رفتارراننده مرتبط بوده اند. رانندگانی که تجربه خشم در حین رانندگی را بیشتر گزارش می دهند،و به شیوه های پرخاشگرانه و تحریک آمیز ابراز میکنند و به طور قابل ملاحظه ای رفتارهای رانندگی پرخطر و پرخاشگرانه بیشتری دارندبیشتردر معرض تصادفات قرار دارند . به منظور پیشگیری و کاهش این صدمات، از روش های مختلفی استفاده شده است که یکی از آن ها آموزش فرهنگ ترافیک است. بدین ترتیب پژوهش حاضربا هدف بررسی اثرسنجی آموزش فرهنگ ترافیک بر کنترل خشم رانندگان مسافربر وسایل نقلیه نقلیه عمومی سبک درون و برون شهری می باشد.روش: این پژوهش از نوع پژوهش های نیمه آزمایشی و بصورت پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری، شامل کلیه رانندگان مسافربر عمومی وسایل نقلیه سیک درون و برون شهری دارای حداقل 5 فقره تخلف حادثه ساز تسلیمی در سال 1401 با محدودیت سنی 21 تا 45 سال و تحصیلات بالای دیپلم در شهر خرم آباد بودند.که از این تعداد، 60 نفر (دوگروه 30نفره رانندگان مسافربر درون و برون شهری) به روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب و هر گروه به صورت تصادفی در دو گروه (15 نفره )آزمایش و دو گروه (15 نفر) گواه تقسیم شدند.ابزار پژوهش، پرسشنامه رفتار رانندگی منچستر ( 1990 ) بود که کلیه شرکت کنندگان، در هر چهار گروه، قبل و پس از مداخله به سوالات آن پاسخ دادند و 2 ماه بعد نیز در مرحله پیگیری، مجدداً بهپرسشنامه پاسخ دادند. آموزش فرهنگ ترافیک که شامل درک مشترک و چگونگی رفتارهای رانندگان در تقابل با یکدیگر بوده و با کیفیت آموزش رانندگان و چگونگی مواجهه با قوانین ترافیکی ارتباط دارد. طی 10 جلسه (هفتگی)، هر جلسه 60 دقیقه برای گروه های آزمایش ارائه شد وگروه های گواه، هیچ مداخله ای دریافت نکردند.یافته ها: یافته های این تحقیق نشان دادکه آموزش فرهنگ ترافیک بر خشم رانندگان مسافربر وسایل نقلیه عمومی سبک درون و برون شهری موثر بوده و باعث کنترل آن شده است. همچنین بین گروه های آزمایش و گواه در شاخص های خشم رانندگان (تخلفاتعمدی، لغزش ها، تخلفات غیرعمدی، اشتباهات) تفاوت معناداری وجود داشت. یافته های آزمون تعقیبی بونفرونی نشان داد اثربخشی آموزش فرهنگ ترافیک بر خشم رانندگان مسافربر وسایل نقلیه عمومی سبک درون و برون شهری موثر در طول زمان ثبات دارد (p=0/05). بدین معنی که میانگین بین خروجی های پس آزمون و پیگیری معنادار نیست که مبین آن است که نتایج در مرحله پیگیری بازگشت نداشته و اثرآموزش فرهنگ ترافیک، پایدار بوده است. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که آموزش فرهنگ ترافیک با موضوعات مختلف و متنوع بر خشم رانندگان رانندگان مسافربر وسایل نقلیه عمومی سبک درون و برون شهری در مراحل پیش آزمون-پس آزمون، پیش آزمون-پیگیری و پس آزمون -پیگیری موثر بوده است و می توان از این آموزش به شکل اختصاصی برای رانندگان مسافربر وسایل نقلیه عمومی سبک درون و برون شهری استفاده کرد.