مطالعه ویژگی‌های روان‌سنجی آزمون آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی با تاکید بر شناسایی کنش افتراقی سوالات با احتساب اثر حدس

زمینه و هدف: تسلط بر آزمون آیین نامه تاثیر به سزایی در کاهش هزینه های ناشی از عدم رعایت مقررات رانندگی دارد. سوگیری آزمون آیین نامه، روایی، ارزیابی منصفانه و تصمیم درست را به مخاطره می‌اندازد؛ بنابراین هدف از این تحقیق، مطالعه ویژگی‌های روان سنجی به منظور اعتبارسنجی آزمون آیین نامه است.روش: تحقیق حاضر کاربردی، از نظر نوع کمّی و در زمره مطالعات موسوم به روان سنجی قرار می‌گیرد. جامعه تحقیق شامل شرکت کنندگان در آزمون آیین‌نامه در سال 1399 بود که تعداد 297 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. داده ها با نرم افزار r تحلیل، پایایی (0.7= α) و روایی بر اساس تحلیل‌های کنش افتراقی مورد تایید قرار گرفت.یافته ها: یافته‌های تحقیق نشان داد آزمون آیین نامه، آزمونی آسان است و مشارکت کنندگان اکثراً از حدس پاسخ صحیح استفاده می کنند. ضرایب تمیز تمام سوالات مثبت و قابل قبول بود. آزمون های غیر مبتنی بر نظریه سوال-پاسخ، به همگرایی رسیدند و به جز روش رگرسیون غیرخطی که سوال 11 و 16 را  دارای سوگیری تشخیص داد، بقیه روش ها فقط سوال 16 را سوگیرانه تشخیص دادند. آزمون های مبتنی بر نظریه سوال-پاسخ به همگرایی نرسیدند.نتایج: نتایج تحقیق نشان داد آزمون آیین نامه، روا و پایاست. بر اساس تحلیل‌های کنش افتراقی، به طور کلّی روایی ناشی از همگنی اندازه گیری در گروه های مرجع و کانونی وجود دارد. همچنین روش رگرسیون غیرخطی جایگزین مفیدی برای روش های مبتنی بر نظریه سوال - پاسخ است و از  قابلیت‌های خوبی در آزمون هایی که اثر حدس وجود دارد می باشد.

Study of Psychometric Properties of Traffic Test with Emphasis on Identifying the Differential Item Functioning with Accounting Guessing Effect

Background and Objective: Being proficient in traffic test has a significant effect onreducing costs due to non-compliance with driving regulations. The traffic test biasesput validity, fair evaluation, and correct decision in jeopardy. Therefore, the researchobjective is to study the psychometric features in order to validate the traffic test.Method: The present applied study is quantitative in terms of type and categorized asstudies called psychometrics. The research population included participants in thetraffic test in 2020 that 297 people were selected by simple random. Data wereanalyzed by R software, and reliability (α=0.7) as well as validity were verified based on differential action analyses.Findings: The research findings showed that the traffic test is an easy test and participants mostly use guessing the correct answer. The discriminant coefficients of all questions were positive and acceptable. Non-based IRT tests converged, and with the exception of nonlinear regression method, which identified questions 11 and 16 as biased, other methods detected only question 16 as biased. Tests based on IRT failed to converge.Results: The results of the research showed that the traffic test is valid and reliable. Based on differential functioning analyses, there is generally validity due to homogeneity of measurement in reference and focal groups. Nonlinear regression method is also a useful alternative to methods based on IRT and is has good capabilities in tests where there is a guess effect.