بررسی رانندگی تهاجمی در شهر یزد و عوامل موثر بر آن

زمینه و هدف: رانندگی رفتاری است که فرد به‌عنوان الگوی عملی کنش برمی‌گزیند و با وسیلۀ نقلیه، آن‌ را به اجرا درمی‌آورد. این رفتار دو دستۀ مشخص از رفتارها یعنی رفتار مثبت و منفی را شامل می‌شود. به مجموعه رفتارهای منفی در رانندگی، رانندگی تهاجمی یا رانندگی پرخطر گفته می‌شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با انگیزه‌های رانندگی تهاجمی در بین رانندگان شهر یزد انجام شده است.  روش: روش مورداستفاده در این پژوهش، پیمایش بوده است. جامعۀ آماری این پژوهش از کلیۀ رانندگان شهر یزد تشکیل ‌شده که 429 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب‌ شده‌اند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامۀ استانداردشده و با استفاده از شیوۀ نمونه‌گیری تصادفی ساده جمع‌آوری گردید. در این پژوهش برای سنجش خودشیفتگی رانندگان از مقیاس شخصیت خودشیفته 16-npiو مقیاس خودشیفتگی mcmi-ii استفاده گردیده است. اعتبار ابزار به‌وسیلۀ روش اعتبار محتوایی موردتایید قرار گرفت و برای سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که ضریب آلفای کرونباخ برابر با 0.77 و در محدودۀ قابل‌قبول بوده است. ضریب پایایی بازآزمایی، ضریب همبستگی در تعیین پایایی تنصیفی و ضریب آلفای کرونباخ در سنجش همسانی درونی به‌ترتیب 0.84، 0.74 و 0.79 محاسبه‌ شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که بین متغیرهای سن، وضعیت تاهل، خودشیفتگی، گشودگی رفتاری، پرخاشگری و نوع عکس‌العمل فرد هنگام عصبانیت با متغیر رانندگی تهاجمی، رابطۀ مستقیم و معنی‌داری وجود دارد. همچنین یافته‌ها نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین متغیرهای جنسیت، مدت‌زمان انجام رانندگی، پایگاه اقتصادی اجتماعی، قانون‌گرایی، منضبط‌بودن و انعطاف‌پذیری با متغیر رانندگی تهاجمی وجود ندارد. نتیجه‌گیری: نتایج رگرسیون چندگانه نشان‌دهندۀ تاثیر معنادار پنج متغیر سن، پایگاه اقتصادی-اجتماعی، خودشیفتگی، قانون‌گرایی، گشودگی رفتار، پرخاشگری و نوع عکس‌العمل رانندگان هنگام عصبانیت در انجام رانندگی تهاجمی در بین رانندگان شهر یزد می‌باشد که در این میان، دو متغیر خودشیفتگی و پرخاشگری نقش بیشتری در تبیین متغیر رانندگی تهاجمی ایفا می‌کنند. با استفاده از واریانس ترکیب خطی، متغیرهای مستقل می‌توانند 24 درصد از واریانس متغیر رانندگی تهاجمی را تبیین کنند.

Investigation of aggressive driving in Yazd city and the factors affecting it

Background and aim: Driving is a behavior that a person chooses as a practical model of action and implements it with a vehicle. This behavior includes two distinct categories of behaviors, namely positive and negative behavior. The set of negative behaviors in driving is called aggressive driving or highrisk driving. The aim of this study was to investigate the factors related to aggressive driving motivations among drivers in Yazd city. Method: The method used in this research was survey. The statistical population of this study consists of all drivers in Yazd city that 429 people have been selected as a sample. Data were collected using a standardized questionnaire and a simple random sampling method. In this study, the NPI16 narcissistic personality scale and the MCMIII narcissism scale were used to measure drivers' narcissism. The validity of the instrument was confirmed by the content validity method and Cronbach's alpha coefficient was used to measure the reliability. The Cronbach's alpha coefficient was equal to 0.77 and was within the acceptable range. The retest reliability coefficient, correlation coefficient in determining the halving reliability and Cronbach's alpha coefficient in measuring internal consistency were calculated to be 0.84, 0.74 and 0.79, respectively. Findings: The findings showed that there is a direct and significant relationship between the variables of age, marital status, narcissism, behavioral openness, aggression and the type of reaction when angry with the aggressive driving variable. The findings also showed that there was no significant difference between the variables of gender, driving time, socioeconomic status, legalism, discipline and flexibility with the variable of aggressive driving. Conclusion: The results of multiple regression show a significant effect of five variables of age, socioeconomic status, narcissism, legalism, openness of behavior, aggression and type of reaction of drivers when angry in aggressive driving among drivers in Yazd city, among which, two variables are narcissism and Aggression plays a greater role in explaining the variable of aggressive driving. independent variables can explain 24% of the variance of the aggressive driving variable using linear combination variance.