رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی با رفتارهای پرخطر رانندگی و نگرش به رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی در رانندگان

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطۀ ویژگی های شخصیتی با رفتارهای پرخطر رانندگی و نگرش به رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی در رانندگان درون‌شهری شهرستان مرند بوده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش‌های کمّی گردآوری داده‌ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش حاضر متشکل از کلیۀ رانندگان درون‌شهری شهرستان مرند بود که تعداد آن‌ها بر اساس آمار اعلام‌شده از سوی مرکز ترافیک شهری شهرستان مرند، 700 نفر بود. نمونۀ آماری پژوهش حاضر، تعداد 250 نفر از رانندگان درون‌شهری شهرستان مرند بوده که با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه گیری خوشه‌ای به‌ دست‌ آمده است. به‌منظور سنجش ویژگی های شخصیتی از پرسشنامۀ پنج عامل شخصیتی نئو، برای سنجش متغیر رفتارهای پرخطر از پرسشنامۀ منچستر و برای سنجش نگرش به قوانین راهنمایی و رانندگی از پرسشنامۀ زرآبادی مبتنی بر نظریۀ رفتار برنامه دار فرانسیس، اکسل، جانستون، والکر، گریمشاو و فوی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که از بین ویژگی های شخصیتی روان آزرده گرایی و برون‌گرایی با کلیۀ مولفه‌های رفتارهای پرخطر رانندگی (لغزش در رانندگی، اشتباهات رانندگی، تخلفات عمدی و غیرعمدی) (0.05>p) رابطۀ معناداری وجود دارد؛ ولی بین گشودگی و اشتباهات رانندگی و تخلفات عمدی و غیرعمدی، رابطۀ معناداری وجود ندارد (0.05>p). همچنین مقبولیت اجتماعی با تخلفات غیرعمدی رابطه ای ندارد (0.05>p). از بین مولفه‌های ویژگی های شخصیتی، روان‌آزردگی و باوجدان‌بودن با هنجار ذهنی از مولفه‌های نگرش به قوانین راهنمایی و رانندگی (0.05>p) رابطه دارد و برون‌گرایی با نگرش به قوانین رابطه دارد. بین برون‌گرایی، گشودگی و مقبولیت اجتماعی با هیچ‌یک از مولفه‌های نگرش به قوانین (0.05>p) رابطۀ معنی داری وجود ندارد.

The relationship between personality traits and highrisk drivingbehaviors and attitude to observance of traffic rules in intracitydrivers

The main purpose of this study is to investigate the relationship betweenpersonality traits and highrisk driving behaviors and attitudes towardobservance of traffic rules in intra city drivers of Marand city. The presentstudy is practical in terms of purpose and descriptive in type of correlation interms of quantitative methods of data collection. The statistical population ofthe present study consisted of all intracity drivers in Marand city, whose theirnumber was 700 according to the statistics announced by the Marand citytraffic center. The statistical sample of the present study was 250 intracitydrivers in Marand city, which was obtained using Morgan table and clustersampling method. The Neo Five personality factor questionnaire has beenused to measure personality traits, the Manchester questionnaire to measurehighrisk behaviors variable, and Zarabadi questionnaire based on the theory ofprogrammatic behavior of Fransis, Ecsel, Johnston, Walker, Grishmao, andFoy to measure attitudes toward traffic rules. The results showed that there is asignificant relationship between the personality traits of neuroticism andextraversion with all the components of highrisk driving behaviors (slippingin driving, driving errors, intentional and unintentional violations) (p˂0/05),but there is no significant relationship between openness and driving errors andintentional and unintentional violations (p˂0/05). Also, social acceptance hasno relationship with unintentional violations (p˂0/05). Among the componentsof personality traits, neuroticism is a significant relationship with beingconscientious with a mental norm of the components of attitudes toward trafficrules (p˂0/05) and extroversion is a relationship with attitudes toward trafficrules. There is no significant relationship between extraversion, openness andsocial acceptance with any of the components of attitudes toward traffic rules