ارائه مدل تاثیر انجام اقدامات ایمنی کم هزینه بر شدت و تعداد حوادث ترافیکی (مطالعه موردی: محور ملایر - جوکار)

زمینه و هدف: نصب و اصلاح تجهیزات ایمنی جاده ها، تاثیر قابل‌ملاحظه‌ای در کاهش سوانح ترافیکی دارد. شناخت تصادفات و عوامل بروز آن ها به‌خصوص عامل راه و همچنین برداشتی دقیق از ایمنی و مولفه‌های آن به مهندسان در افزایش ایمنی جاده ها کمک بسزایی می نماید. کمّی‌نمودن مولفه‌های ایمنی در حمل‌ونقل، نقش مهمی در ارزیابی و ارتقای کیفی ایمنی ایفا می کند.روش: در این پژوهش، آمار سه‌سالۀ تصادفات در محور ملایر جوکار از استان همدان موردبررسی قرار گرفت. در محور مذکور، طی یک دورۀ سه‌ماهه، مجموعۀ اقدامات کم‌هزینۀ بهبود ایمنی از قبیل ایجاد خاک‌ریز کنار پل ها، نصب تابلوهای هشداردهنده و جهت‌نما، ترمیم و رنگ‌آمیزی علایم افقی، ایجاد شیار لرزاننده و... توسط اداره راه انجام شده است. با توجه به آمار موجود تصادفات و تجزیه‌وتحلیل آن و همچنین با مشخص‌بودن اقدامات بهبود ایمنی انجام‌شده در هر بخش از این مسیر، تاثیر اقدامات ارتقای ایمنی بر کاهش سوانح ترافیکی توسط نرم افزار spss ارزیابی گردید. در طی این پژوهش، آمار تصادفات سه‌ساله به‌صورت توصیفی تحلیل شد. همچنین به‌منظور بررسی و ارزیابی تاثیر انجام اقدامات ایمنی بر تصادفات، از آزمون علامت زوج نمونه ای و ضریب هم‌بستگی اسپیرمن استفاده گردید.یافته ها: با درنظرگرفتن میزان افزایش تعداد خودروهای عبوری در این محور و آمار تصادفات قبل و بعد از زمان اجرای اقدامات بهبود ایمنی، تاثیر مثبت و به‌دنبال آن، کاهش شدت و تعداد تصادفات پس از نصب تجهیزات و علایم ایمنی در این مسیر، مشخص شد. در پایان، یک مدل رگرسیون خطی بین انجام اقدامات ایمنی به‌عنوان متغیر وابسته و دو متغیر شدت و تعداد تصادفات به‌عنوان متغیرهای مستقل ارائه گردید.نتیجه گیری: مطابق مدل ارائه‌شده مشخص شد که انجام اقدامات اصلاحی کم‌هزینه در کاهش چشمگیر هر دو متغیر شدت و تعداد تصادفات، تاثیر مثبت دارد؛ هرچند این تاثیر بر کاهش شدت تصادفات کمی بیشتر از این تاثیر بر کاهش تعداد تصادفات می‌باشد.