مدل‌سازی تاثیر شرایط محدودۀ کارگاهی تعمیر روسازی معابر شهری بر رفتار پرخطر موتورسیکلت‌سواران به کمک تحلیل تشخیصی داده‌ها

زمینه و هدف: موتورسیکلت‌سواران از گروه‌های آسیب‌پذیر حوادث رانندگی محسوب می‌شوند. مطالعات فراوانی در زمینۀ حوادث رانندگی این گروه انجام‌شده که در اکثر آن‌ها، تحلیل آماری توصیفی از شدت حوادث و تکرار حوادث ارائه ‌شده است. از طرفی، محدوده‌های کارگاهی تعمیر و نگهداری روسازی معمولاً در هنگام بهره‌برداری از مسیرها برنامه‌ریزی می‌شود. کمک به نحوۀ مدیریت و صدور مجوزهای تعمیر روسازی در معابر شهری و شناسایی نقاط پرخطر و حساس برای مدیریت بهتر این‌گونه مناطق از اهداف این پژوهش است. روش: روش پژوهش به‌کاررفته در این مقاله، پیمایشی به‌همراه مدل‌سازی آماری است. جامعۀ آماری  آن نیز موتورسیکلت‌سوارانی است که در معابر شهری یزد در محدودۀ کارگاهی حرکت می‌کنند؛ در این معابر، تعمیر و لکه‌گیری یا روکش روسازی در حال انجام است که مجموعاً 70 موتورسیکلت به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از روش بازدید میدانی و تهیۀ فیلم استفاده ‌شده که به کمک نرم‌افزارهای آماری داده‌های تکمیل‌شده موردتحلیل آماری قرار گرفتند؛ آزمون طبیعی‌بودن داده‌ها، توزیع داده‌ها را طبیعی تشخیص داد. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که متغیرهای طول و مساحت محدودۀ کارگاهی بر نوع تصمیم موتورسیکلت‌سواران نسبت به ورود به آن‌ها تاثیرگذار است. گروه‌بندی داده‌ها در این پژوهش نشان داد تقسیم‌بندی تصمیم موتورسیکلت‌سواران در ورود یا عدم ورد به محوطۀ تعمیر و نگهداری روسازی از دیدگاه آماری به‌طور معنی‌داری امکان‌پذیر است و به مساحت محدودۀ کارگاهی و طول آن بستگی دارد. نتایج و پیشنهاد‌ها: بنا به یافته‌های این پژوهش، رفتار خطرناک راکبین موتورسیکلت در ورود به محدودۀ کارگاهی یا تغییر مسیر آن‌ها به ابعاد هندسی کارگاه مرمت روسازی بستگی دارد. مساحت کارگاه تعمیر روسازی 65 درصد در امکان جابه‌جایی عرضی موتورسیکلت‌سواران تاثیر دارد و طول محدودۀ کارگاهی ورود به محدودۀ کارگاهی 60 درصد تاثیرگذار است. بنابراین نتایج توجه به تدوین و اجرای صحیح دستورالعمل‌های ایمن‌سازی محدودۀ کارگاهی در معابر شهری، از ضروریات علمی و اجرایی است. با انتخاب صحیح طول و سطح کارگاه‌های مرمت روسازی در خیابان‌ها و معابر شهری، بخشی از رفتار خطرآفرین موتورسیکلت‌سواران قابل‌اصلاح است.