ارائۀ مدل بهینۀ شناسایی نقاط حادثه‌خیز راه‌های دوخطۀ برون‌شهری ایران

تصادفات رانندگی، جزئی از ترافیک و حمل‌و‌نقل در راه‌ها می‌باشند که همواره وجود دارند و برای مدیریت آن‌ها باید تدابیری اندیشید. نکتۀ قابل‌توجه این است که سوابق نشان می‌دهد تعداد قابل‌توجهی از تصادفات در نقاط خاص ازجمله شیب‌ها، قوس‌ها و تقاطع های راه متمرکز شده است؛ لذا اصلاح و ارتقای ایمنی این نقاط در کاهش تصادفات و تلفات جاده‌ای، بیشترین اثر را دارد. مطالعۀ حاضر از نوع مقطعی، توصیفی و تحلیلی است. قلمرو پژوهش، تمامی راه‌های دوخطۀ اصلی برون‌شهری کشور ایران که بر اساس فراوانی تصادفات وضعیت بحرانی داشته‌اند، می‌باشد. بدین منظور، اطلاعات موردنیاز تصادفات برای یک دورۀ 5 ساله (از سال 1390 تا 1394) و دیگر داده‌های موردنیاز از طریق پلیس راه استان‌ها و مرکز مدیریت راه‌ها تهیه شد و به‌منظور شناسایی نقاط حادثه‌خیز با استفاده از سه معیار شناسایی نقاط حادثه‌خیز شامل معیار فراوانی تصادف، شاخص همسنگ خسارت مالی و برآورد بیز تجربی موردتحلیل و بررسی قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که روش فراوانی تصادفات به‌سمت مکان‌هایی با حجم ترافیک بالا گرایش داشته و علاوه‌برآن، شدت تصادف در این روش در نظر گرفته نمی‌شود. در روش شاخص همسنگ، خسارات مالی نیز حجم ترافیک عبوری و ماهیت تصادف در نظر گرفته نمی‌شود و انحراف به‌سمت مکان‌هایی با سرعت بالا در راه‌های برون‌شهری دارد. لیکن روش بیز تجربی با درنظرگرفتن ماهیت تصادفی تصادفات و لحاظ «بازگشت به میانگین» در داده‌های تصادفات، با دقت بیشتری نسبت به تخمین پتانسیل بهبود (p.i) نقاط حادثه‌خیز اقدام نموده و در مقایسه با سایر روش‌ها، روش مناسبی در تعیین نقاط حادثه‌خیز در راه‌های برون‌شهری است و درنهایت تحلیل‌های صورت‌گرفته به روش بیز تجربی نشان داد که در محورهای موردمطالعه، تمرکز مکان‌های شناسایی‌شده، بیشتر در پیچ‌ها و تقاطع‌ها است.