ارزیابی رفتارهای ترافیکی رانندگی بر اساس تمرکز، اضطراب و پرخاشگری با نقش واسطه ای تکلیف دوگانه

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، پیشنهاد مدلی برای رفتار رانندگی است که این مدل، رابطۀ بین مولفه‌های روان‌شناختی (توجه، اضطراب، پرخاشگری و تکلیف دوگانه) و رفتار رانندگی را بررسی می‌کند.روش‌شناسی: جامعۀ آماری شامل رانندگان شاغل در آژانس‌های مسافربری داخل شهری و تاکسیرانی در سطح شهر اراک بود که از بین آن‌ها 240 نفر انتخاب شدند. ابزارهای استفاده‌شده در این پژوهش شامل پرسشنامۀ رفتار رانندگی منچستر، پرسشنامۀ اضطراب کتل، پرسشنامۀ پرخاشگری، پرسشنامۀ توجه و پرسشنامۀ تکلیف چندگانه می‌باشند. برای ارزیابی مدل پیشنهادی، از روش پژوهش همبستگی از نوع تحلیل مسیر و بر اساس نرم‌افزار amos ویرایش 22 استفاده شد.یافته‌ها: نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهند که مدل ارزیابی‌شده با داده‌ها برازندگی خوبی داشت. با توجه به مدل ارائه‌شده و نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل مسیر، متغیرهای توجه (0/34، 0/05>p)، پرخاشگری (0/18-، 0/01>p)، اضطراب (0/24-، 0/01>p) و تکلیف دوگانه (0/11، 0/01>p) در پیش‌بینی رفتار رانندگی معنادار شدند و همچنین رابطۀ معکوسی بین متغیرهای پرخاشگری و اضطراب با رفتار رانندگی به دست آمد.نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان داد که مولفه‌های روان‌شناختی با رانندگی، رابطۀ معناداری دارند. پیشنهاد: با توجه به اینکه قوی‌ترین مسیر مستقیم و غیرمستقیم مربوط به مسیرهای توجه و اضطراب است، پیشنهاد پژوهش حاضر به متولّیان امر این است که در برنامه‌های آموزشی به متغیرهای روان‌شناختی توجه بیشتری نمایند. همان‌طور که تحقیقات پیشین هم نشان داده است، عامل انسانی نسبت به سایر عوامل دخیل در رانندگی از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ به همین دلیل نیازمند توجه بیشتری می‌باشد.