پیش‌بینی تخطّی از قوانین راهنمایی و رانندگی بر اساس صفات شخصیتی

زمینه و هدف: سوانح ترافیکی از مشکلات اساسی بهداشت عمومی و از علل اصلی مرگ و مصدومیت در جهان است. در سال‌های اخیر، بررسی تاثیر عوامل انسانی در بروز سوانح رانندگی بیشتر شده است. مقالۀ حاضر با هدف بررسی رابطۀ صفات شخصیتی و تخطی از قوانین رانندگی انجام ‌شده است.روش: جامعۀ آماری پژوهش، کلیه رانندگان شهر رشت بودند که از این تعداد، 120 نفر از رانندگان مراجعه‌کننده به آموزشگاه رانندگی پایه‌یک فجر شهر رشت به‌صورت تصادفی به‌عنوان نمونه انتخاب ‌شده‌اند. ابزار مورداستفاده برای جمع آوری اطلاعات، پرسشنامۀ رفتار رانندگی منچستر (1990) و پرسشنامۀ سنجش صفات پنج‌گانۀ شخصیتی (neo، 1989) بوده است.یافته‌ها: تحلیل رگرسیون چندمتغیره گام‌به‌گام نشان داد که روان‌رنجورخویی (0.40=beta)، برون‌گرایی (0.16=beta) و وظیفه‌شناسی (0.18=beta) از مهم‌ترین پیش‌بینی‌کننده‌های تخطی از قوانین رانندگی هستند. همچنین یافته‌ها نشان دادند که 45 درصد واریانس تخطی از قوانین رانندگی از طریق ترکیب خطی مشترک روان‌رنجورخویی، برون‌گرایی و وظیفه‌شناسی تبیین می‌شود (0.45=r2).نتیجه‌گیری: وجود خصیصه‌هایی نظیر دلواپسى، اضطراب، ویژگی‌های دقت بیش‌ازحد و اعمال وسواس‌گونه، تبیین‌کنندۀ دلایل پیش‌بینی‌کنندگی وظیفه‌شناسی برای تخطی از رانندگی است. همچنین تکانشی‌بودن افراد دارای سبک شخصیتی روان‌رنجورخویی و افزایش تحریک‌پذیری و رقابتی‌بودن افراد دارای سبک شخصیتی برون‌گرایی، دلایل تبیین‌کنندۀ پیش‌بینی‌کنندگی این دو سبک شخصیتی برای میزان تخطی از قوانین رانندگی می‌باشند.