بررسی پدیده‌های ایرانی در منابع کهن عربی؛ بررسی موردی: «رکوب الکوسج» و «سروه بست» در «ثمار القلوب»

«رکوب الکوسج» (برنشستن کوسه)، نام جشنی است که پیش از فرا‌رسیدن بهار به نشانه وداع با فصل سرما برگزار می‌شد. «سروه بست» (سرو کاشمر)، نام سروی است که به باور پیشینیان، زرتشت آن را از بهشت آورده و به دست خود یا گشتاسب و یا گرشاسب آن را در کاشمر کاشت. از آنجا که درخت سرو نزد ایرانیان مقدس بود، به این درخت کهن نیز به دیده احترام می‌نگریستند. سرو کاشمر تا دوران متوکل عباسی مایه افتخار اهالی خراسان بود تا آن‌که به دستور این خلیفه قطع شد. ابومنصور ثعالبی در کتاب ثمار القلوب فی المضاف و المنسوب به «رکوب الکوسج» و «سروه بست» اشاره کرده است. در این جستار درصددیم تا با بررسی این دو نمونه در کتاب ذکرشده نشان دهیم حتی آن دسته از کتب میراث عربی که به‌ظاهر با تاریخ ایران ارتباط ندارند، می‌توانند حاوی مطالب ارزشمند در این زمینه باشند. گفتنی است در مقاله حاضر از روش توصیفی‌- تحلیلی استفاده شده است و بررسی پدیده‌های ایرانی در منابع کهن عربی از حوزه‌های پژوهش در ادبیات تطبیقی است.