بررسی تطبیقی تیاتر ارسطویی و روایی با استناد به نمایشنامه‌های ادیپ شهریار اثر سوفکلس و ننه‌دلاور و فرزندانش اثر برشت

پژوهش حاضر با استناد به نمایشنامه‌های ادیپ شهریار اثرسوفکلس و ننه‌دلاور و فرزندانش اثر «برتولت برشت»، به کمک مثال های متعدد از دو اثر مذکور، به مقایسه تحلیلی اصول تیاترارسطویی و روایی می‌پردازد. مبانی تیاتر ارسطویی برگرفته از اثر فن شعر ارسطو است که تا قرن هجدهم میلادی تنها روش حاکم در ادبیات نمایشی محسوب ‏می‌شده است. هدف این شیوه نمایشنامه‌نویسی، تزکیه احساس است که به‌وسیله استغراق، حس همدردی و ترس در تماشاگر ایجاد می‌شود‌‏‌‏. وجود «وحدت سه‌گانه»، «اوج نمایشنامه» و «پریپتی» (بازشناخت) و «لحظه اولین و آخرین هیجان در نمایش»، از دیگر اصول برجسته این نوع تیاتر محسوب می‌شود. مبانی تیاتر روایی بر نظرهای برتولت برشت درزمینه نمایشنامه نویسی نوین و غیرارسطویی استوار است. برشت، معتقد است که باید به اتفاقات روزمره و بدیهیات به وسیله بیگانه‏سازی، غرابت بخشید تا آن‏ها‏ بازشناخته شوند و زمینه‌های نقد و داوری در بیننده ایجاد شود. ازجمله این فنون بیگانه‏سازی عبارت‌اند ‌از: دوگانگی نقش بازیگر نمایش؛ ناسازی در فکر و عمل بازیگر؛ جهش زمانی؛ قطع روند داستان به وسیله موسیقی؛ صحنه آرایی با نورزیاد؛ صحنه نیمه خالی با پرده نیمه باز؛ وجود عناوین در ابتدای هرصحنه و نصب تابلوها با عناوینی که تماشاگررا از توهم برهاند که در نمایشنامه ننه‌دلاور و فرزندانش استفاده شده است.