بررسی تطبیقی کاربرد اسطوره و کهن‌الگو در شعر فروغ فرخزاد و گلرخسار صفی‌آوا (شاعر تاجیک)

تاثیر ادبیاتی بر ادبیات دیگر از پیامدهای تعامل فرهنگی ملل مختلف است. هیچ ادبیات پویایی نمی‌تواند خود را از تاثیر ادبیات ملل دیگر دور نگاه دارد و وقتی در دو سوی این معادله تعامل فرهنگی و ادبی، دو ملت همزبان قرار گرفته باشند، مسیله ضرورتی دیگرگونه می‌یابد. در این میان ادبیات ایران و تاجیکستان که از یک آبشخور زبانی سیراب می‌شوند، می‌تواند محلی برای یک مطالعه تطبیقی باشد. در این مقاله، به بررسی وجوه اشتراک و اختلاف طرز به کارگیری اسطوره، کارکردهای آن و کمیت و کیفیت کاربرد آن در زبان شعری دو شاعر زن معاصر ایرانی و تاجیکی، یکی فروغ فرخزاد و دیگری گلرخسار صفی‌آوا می‌پردازیم و نشان خواهیم داد که هریک از این سرایندگان، با توجه به ملیت و موقعیت زمانی و مکانی و شرایط فکری و درونی خود چه نگرشی به اسطوره، مضامین و بن‌مایه‌های اصیل اساطیری داشته و تا چه اندازه از این مصادیق در شعر خود بهره جسته‌اند. برای این کار، مضمون‌ها و مفردات اساطیری که در پژوهش حاضر بررسی خواهند شد عبارت‌اند از: خدایان، الهه‌ها، ایزدان؛ پیامبران و آیین‌گذاران؛ شخصیت‌های اسطوره‌ای، تاریخی و حماسی؛ موجودات، گیاهان و جانوران اساطیری و همچنین مکان‌های خاص و اسطوره‌ای.