کلیشه‌سازی و سیاست‌های بازنمایی شرق: بررسی انتقادی نمایشنامه کمبوجیه (1569) اثر توماس پرستن و صوفی (1641) اثر جان دنهام

هدف نوشتار حاضر بررسی انتقادی دو نمایشنامه  کمبوجیه (1569) اثر توماس پرستن و صوفی (1641) اثر جان دنهام بر مبنای آرای ادوارد سعید است. با بررسی این دو اثر، که تا به امروز در کشور ما به آن‌ها پرداخته نشده و به‌نوعی ناشناخته‌اند، می‌توان گفتمان غالب سیاسی و فرهنگیِ انگلستان را در دوران رنسانس تحلیل کرد، دورانی که سرآغاز سیاست‌های توسعه‌طلبانه این کشور به شمار می‌آید. پرستن و دنهام نیز مانند اکثر نویسندگان زمان خود، با کلیشه‌سازی از شرق و مردم آن به دیگری‌سازی روی‌ آوردند زیرا دانش‌شان از شرق عینی و بی‌واسطه نبود و صرفاً بازتولید تصویرسازی‌های کلیشه‌ایِ متن‌های پیشین (به‌ویژه سفرنامه‌ها) بوده است؛ آنان با معرفی نادرست شرق به عموم مردم، آگاهانه یا ناآگاهانه با گفتمان سیاسی و فرهنگیِ برتری‌جویانۀ کشور خود همراه شدند. این نوع دیگری‌‌سازی‌ها در فرهنگ و ادبیات ذهن مردم را برای توسعه‌طلبی و استعمارگری آماده می‌ساخت. با بهره‌گیری ازخوانش کنترپوانی (چندنوایی) که ادوارد سعید معرفی کرده است می‌توانیم به رابطه‌ آثار ادبی با دینامیسم قدرت پی ببریم. 

stereotyping and the politics of oriental representation: a study of thomas preston’s cambises and john denham’s the sophy

the purpose of this article is to critically examine two plays, namely cambises (1569) by thomas preston and the sophy (1641) by john denham, through the lens of edward said’s theoretical framework. these works, although relatively unfamiliar in our country, offer valuable insights into the prevailing political and cultural discourse of renaissance england, during which the nation’s expansionist policies were beginning to form. in line with the prevailing tendencies among writers of their era, preston and denham, whether deliberately or indeliberately, practiced stereotyping and othering, because their knowledge of the east was neither objective nor direct; it was merely a reproduction of the stereotypical images in previous texts. through misrepresenting the east and its people, their works became a part of the broader political and cultural discourse of their country, reflecting a thirst for superiority. it is crucial to recognize that such cultural misrepresentations played a significant role in shaping public sentiments, laying the groundwork for expansionism and colonialism. through a contrapuntal reading of these dramatic works, we can uncover the intricate relationship between cultural artifacts and the underlying power dynamics at play, which provides us with a nuanced understanding of their impact.