بررسی تطبیقی بازنمایی استعمار در رمان‌های «الصبار» و «سمفونی مردگان»

 مردم خاورمیانه –از جمله مردم ایران و فلسطین- در قرن بیستم با جریان مدرنیته روبرو شدند. آنها در این تقابل، وضعیت نسبتا همسانی داشتند؛ چراکه آن ها از یک سو، وارث سنت هایی سخت تنیده و کهن -چون پدرسالاری- بودند و از سویی دیگر با جریانی عصیان گر رویارو شدند که همه چیز را در خود می بلعید و می برد. در عرصۀ سیاست نیز با استعمار مواجه شدند که به انحاء مختلف سعی در بهره بری از سرزمین شان داشت. سنت ( به شکل خاص سنتِ پدرسالاری)، مدرنیته و استعمار سه بن مایۀ اصلی داستان های سمفونی مردگان از عباس معروفی و الصبار از سحر خلیفه اند. بررسی تطبیقی این دو اثر داستانی، تجربۀ تاریخی مشترک دو ملت ایران و فلسطین را در مواجهه با مدرنیته نشان می دهد و ماهیت استعمار و نظام سلطه را عریان می کند و از ضعف ها و قوت های سنت و مدرنیته پرده برمی دارد. از این رو، در پژوهش حاضر سعی شده که نمودهای استعمار، نظام سلطه در دو رمان تحلیل شود و پیوند این دو با جوامع سنتی (خانواده، روشنفکران و بازاری ها) تبیین گردد. نتایج پژوهش نشان دهندۀ این است که در هر دو داستان، سنت پدرسالاری، چون عنصری همگام با استعمار و استبداد به تصویر کشیده شده است. نویسندگان دو داستان، نظام سرمایه داری را دنبالۀ استعمار دانسته اند و تجربه های همسانی را از استثمارگری های این نظام در خاورمیانه، روایت کرده اند. در هر دو داستان، قهرمان، جوانی شاعر است که با یاری دیگر شخصیت ها -خاصه، زنان- در برابر استبداد و استعمار می ایستد.  

representations of colonization in wild thorns and symphony of dead; a comparative study

iranians and palestinians in contact with modernity in the twentieth century had almost a similar condition. on the one hand, they were the heirs of ancient and complex traditions, like patriarchy. on the other hand, these countries faced the raging currents of modernity that devour everything. they also encountered colonization as well, leading to exploitation of their lands in different forms. tradition (especially patriarchy), modernity and colonization are three main themes of symphony of dead by iranian abas marofi and wild thorns by palestinian sahar khalife. the comparative reading of these two novels displays iranians’ and palestinians’ similar historical experiences in their encounter with modernity, unveils the essence of exploitation and hegemonic systems, and finally exposes the strengths and weaknesses of modernity and tradition. as a result, the current study seeks to analyze the representations of colonizing and systems in two novels and illuminate its bonds with traditional society (family, intellectuals and business class). the findings of the present study indicate that both novels portray the tradition of patriarchy is in harmony and line with the tyranny of despots and the exploitation of the colonizers. the novelists, moreover, assume that capitalism is the continuation of colonization. they similarly pointed to the identical experiences of exploitation of colonization and capitalism in the middle east. in these two novels, the protagonist is a young poet who resists colonization and coercion, albeit with the assistance of other characters, especially women.