بررسی تطبیقی الهه مادر در اساطیر باستانی ایرانی و ترک

پرستش الهه‌مادر از عمیق‌ترین باورها در اندیشه ملل و اقوام مختلف در طول تاریخ بشری است. تمدن‌های کهنی چون ایرانیان و ترکان نیز از دیرباز آیین مادرخدایی داشته و هنوز هم در فرهنگ این اقوام باورها و رسوم مرتبط با این اسطوره، باقی است؛ بر این اساس و با توجه به پیشینه کهن این اسطوره در میان اقوام ایرانی و اقوام ترک و قرابت پیشینه فرهنگی و تاریخی ایرانیان و ترکان، بررسی تطبیقی اساطیر آن‌ها، اطلاعات بسیاری از تاریخ و فرهنگ هر دو ملت به‌دست می‌دهد؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی الهه‌مادر در اساطیر‌ایرانی و اساطیر‌ترک و پرسش اصلی این است که چه رابطه‌ای بین الهه‌مادر در اساطیر‌ایرانی و ترک وجود دارد؟ روش این پژوهش تطبیقی-تحلیلی است. یافته‌های ‌پژوهش نشان‌ می‌دهد که به‌رقم تفاوت‌هایی که در برخی وجوه منتسب به الهه‌های مادر ایرانی و ترک در اساطیر این دو ملت ذکر گردیده، شباهت‌های مهم بسیاری بین مفهوم و کارکرد این اسطوره در میان ایرانیان و ترکان وجود دارد.  

a comparative study on the mother goddess in ancient iranian and turkish mythology

worship of the mother goddess is one of the deepest beliefs in the minds of various nations and peoples throughout human history. ancient civilizations such as the iranians and the turks have long had this religion and the beliefs and customs related to this myth still remain in the culture of these tribes; considering the closeness of the cultural and historical background of iranians and turks, a study on their mythology can  give us lots of information of the history and culture of both nations; therefore, the aim of the present study is a comparative study of the mother goddess in iranian and turkish mythology and the main question is what is the relationship between the mother goddess in iranian and turkish mythology? the method of this research is comparative-analytical. findings show that despite the differences in some aspects attributed to the iranian and turkish mother goddesses in the myths of the two nations, there are many important similarities between the concept and function of this myth among iranians and turks.