ارزیابی کیفیت ترجمۀ حکمت‌های نهج البلاغه با تکیه بر مدل کارمن گارسس (مطالعۀ موردی ترجمۀ شهیدی و دشتی)

شیوه ترجمۀ متون به زبان دیگر و حفظ میزان تاثیرگذاری آن، همواره یکی از دغدغه های اصلی مترجمان و منتقدان بوده است؛ چراکه هیچ متنی بدون ایجاد تغییرات در آن، قابل ترجمه به زبان مقصد نیست. این مهم در ترجمۀ متون دینی، اهمیت بیش تری می یابد و شاهد ترجمه های متعدد از آن ها هستیم. بدون شک، هر ترجمه ای از ویژگی های مثبت و منفی، دارد و کیفیت ترجمه، وابسته به میزان این ویژگی هاست. در زمینۀ تشخیص سطح کیفی متون ترجمه شده، نظریات متعددی وجود دارد و غالبا سعی در رسیدن به ترجمه ای کامل و مطلوب داشته اند. این تلاش ها و ارزیابی ها سبب پیشرفت در ترجمه می شود. در این پژوهش، الگوی کارمن گارسس که در چهار سطح معنایی- لغوی، نحوی -واژه ساختی، گفتمانی- کارکردی و سبکی -عملی طراحی شده است، به دلیل قابلیت تطبیق آن بر متون ادبی، انتخاب شده و به روش توصیفی - تحلیلی و آماری، دو ترجمۀ دشتی و شهیدی از حکمت های نهج البلاغه، مورد مقایسه قرار گرفته تا مشخص شود طبق مولفه‌های این نظریه، کدامیک از ترجمه ها مقصدگراتر بوده و از کفایت و مقبولیت بیش تری برخوردار است. نتایج تطبیق نظریۀ گارسس بر این دو ترجمه حاکی از آن است که ترجمۀ شهیدی، مقصدگراتر از ترجمۀ دشتی است و در سطوح اول، سوم و چهارم، ویژگی های مثبت بیش تر و ویژگی‌های منفی کمتری دارد؛ اما در سطح دوم، ویژگی های هر دو ترجمه، یکسان هستند؛ لذا ترجمۀ شهیدی از کفایت و مقبولیت بیشتری برخوردار است. به علاوه، هر دو ترجمه، در سطح چهارم، نیازمند بازنگری است.

Translation Quality Assessment Wisdoms of the Nahj al-Balagha based on Carmen Garces model (Shahidi and Dashti translations as case study)

The method of translating texts and maintaining its effectiveness has been one of the main concerns of translators and critics; Because no text can be translated without making changes to it. This becomes even more important in the translation of religious texts, and we see numerous translations of them. Undoubtedly, every translation has positive and negative features, and the quality of the translation depends on the extent to which it has these features. There are several theories in determining the quality level of translated texts, and they have often tried to achieve complete and desirable translations. These efforts lead to progress in translation. In this study, we chose the model of Ms. Carmen Garces, which is designed in four levels: semanticlexical, morphological syntactical, discursive functional and stylisticpragmatic, because of its applicability to literary texts, and in a descriptiveanalytical and statistically method, we compared Dashti and Shahidi translations of the wisdoms of the Nahj alBalagha to determine which translation pays more attention to the target language and has more adequacy and acceptance. The results indicate that Shahidi translation pays more attention to the target language than Dashti translation and has more positive features and less negative features in the first, third and fourth levels, but in the second level, The features of both translations are the same; Thus, Shahidi translation has more adequate and acceptable. In addition, both translations, in the fourth level, need general and fundamental overhaul.