بررسی جایگاه شعر در زیبایی شناسی باومگارتن و کانت

در این مقاله تلاش براین است با روش توصیفی -تحلیلی به سوال اصلی پاسخ داده شود: نظر کانت درباره جایگاه شعر در میان هنرهای زیبا چه وجوه اشتراک و افتراق و همخوانی‌هایی با رای باومگارتن دارد؟ هدف مقاله روشن‌کردن دلایل درنظرگرفتن ِشعر به منزله برترین هنر نزد یکی از پیروان اصالت عقل و مقایسه آن با نظر کانت است. باومگارتن در عصر روشنگری شعر را به منزله گفتار و خطابه کامل حسی در نظر می‌گیرد. او بر آوا، غنای کلام و اثرگذاری آن بر تاثرات و عواطف و فرم‌گرایی و کمال حسی تاکید می‌‌کند. وی، هماهنگی اندیشه‌ها به صورت مجزا از ابزار بیان، هماهنگی اندیشه‌ها و ابزار بیان، همچنین نظم و هماهنگیِ نشانه‌های ابزار بیان را سه منشا زیبایی شعر می‌خواند. باومگارتن، به کمال درجه ادراک حسی در مواجهه با زیبایی می‌پردازد. کانت علاوه بر تمایز شعر از خطابه به دو نوع زیبایی در شعر یعنی: زیبایی آزاد معطوف به هماهنگی، وزن و ریتم یا آوای واژگان و زیبایی وابسته در ارتباط با علاقه عقلی اشاره می‌کند. از نظر وی زیبایی شعر به منزله زیبایی آزاد رها از مفهوم کمال و نیز صورت آن، برانگیزنده بازی آزادی است که بین حس و فاهمه در می‌گیرد. در نظر باومگارتن با مفهوم کمال حسی در شعر، جایی برای بازی آزاد قوا باقی نمی‌ماند.

On the Place of Poetry in Baumgarten`s Aesthetics with comparision to Kant's View

This article attempts to answer the following questions in a descriptiveanalytical way: What is the reason for Baumgarten`s use of poetry to demonstrate the independence of aesthetics? What are Kantchr(chr('39')39chr('39'))s views on the place of poetry in aesthetics? and what are the differences between them on this issue? The purpose of this article is to clarify the superior art of one of the followers of the rationalist school by looking at Kantchr(chr('39')39chr('39'))s view. The results show that due to the beliefs of many aestheticians the words and the sounds are one of the most important aspects of the human soul`s motivating. In the Age of Enlightenment, Baumgarten continued by examining the influence of words and its effect on the emotions, passions by referring to the Christian belief, especially in one of the pietist`s campaigns the Protestantism. Kant separates poetry from rhetoric as a whole, he thought about his attitude, especially about the beauty associated with fine arts such as poetry, the relation between form and content of words, the rich content of words, and the grandeur of content and dignity similar to Baumgarten. The prominent difference is in the free play that Kant considers the poetry between sensibility and understanding and in the natural beauty with regard to form and the independent beauty in the fine arts. Free play has not come to Baumgarten`s ideas. Nor is there any trace of Baumgarten`s perfection in the beauty of the pure form or the free beauty in the Kantian approach to poetry.