طنز در افسانه های ‌‌‌عامیانۀ حیوانات (بررسی‌‌‌ تطبیقی ‌‌‌طنز در حکایات کلیله ودمنه و افسانه های ازوپ)

کلیله‌ودمنه در ادبیات فارسی و افسانه‌های ازوپ در یونان باستان، دو نمونه از آثار کهن ادبیات جهان، در حیطه «افسانه‌های تمثیلی حیوانات» یا «فابل» هستند. در مقالۀ حاضر، کاربرد «طنز» به عنوان یکی از انواع سخن غیرجد و نیز یکی از ابعاد هنری این دو اثر، مورد توجه قرار گرفته است. از این رو حکایت‌های تمثیلی این دو کتاب، از حیث شگردهای گوناگون ایجاد طنز نظیر: پیام اخلاقی انتقادی، طنزکلامی، طنز موقعیت، مضامین خاص، شخصیت پردازی و... بررسی و با یکدیگر مقایسه شد و مشخص شد که طنز به کار رفته در افسانه‌های ازوپ بیشتر منحصر در به رخ کشیدن تناقض‌های اخلاقی و اجتماعی موجود در جامعه، با بهره‌گیری از کنایه و تعریض در طنزکلامی و طنزموقعیت است؛ البته کوتاهی طول افسانه‌ها و کاربرد صنعت ایجاز و اختصار به رسایی و خنده‌انگیزی این نوع طنز کمک شایانی کرده است. در کلیله‌ودمنه نیز تناقض‌های اخلاقی و اجتماعی با بیان طنزآمیز مورد توجه بوده است و قوت طنز حکایات آن برخاسته از مضامین متفاوت وتابو و شخصیت‌پردازی‌ها و طنز موقعیت در کنار طنز کلامی است. با این تفاوت که در کلیله‌ودمنه با انشای نصرالله منشی، کاربرد شیوۀ حکایت در حکایت به همراه توصیفات و تشبیهات و آن دسته از آرایش‌های ادبی که ویژه نگارش نثر فنی است، سبب طولانی شدن حکایت گردیده و از تاثیر طنز در آن کاسته است.

Satire in the folk legends of animals(Comparative study of Satire in the stories of Panchatantra and Aesop's Fables)

Abstract ldquo;Kalila and Dimna rdquo; in Persian literature and ldquo;Aesop rsquo;s Fables rdquo; in ancient Greece are two examples of old works of the world rsquo;s literature and are classified as works falling within the domain of ldquo;animals allegorical fables rdquo;. In the present research, the application of satire as a genre of unserious speech which forms an artistic dimension of the two mentioned books is studied. For this purpose, allegorical narratives of the two books in terms of different techniques for creation of satire such as ethicalcritical message, verbal satire, situation satire, specific meanings, characterization and hellip; are studied, compared and clarified. The satire applied in ldquo;Aesop rsquo;s Fables rdquo; primarily focuses on demonstration of existing moral and social contradictions in society by profiting from metaphor and extension in verbal satire and situation satire which of course the brevity in length of fables and application of the brevity technique has helped eloquence and comical aspect of this type of satire. In ldquo;Kalilah and Dimnah rdquo; too, moral and social contradictions have been given attention to by satirical expression and its narratives rsquo; satirical strength is originated from a variety of themes, characterizations as well as situation satire next to verbal satire, with this difference that in ldquo;Kalilah and Dimnah rdquo; with composition of Nasrollah Monshi, application of narrativeinsidenarrative technique together with descriptions and metaphors and those groups of literally fineries which is characteristic to technical prose, made the narratives lengthy and decreased the effect of satire.