تاثیر نوروفیدبک بتا بر کارکردهای اجرایی و توانایی حل مسئله کودکان پسر دبستانی مبتلا به اختلال کاستی توجه و فزون‌کنشی

مقدمه و اهداف اختلال کاستی توجه و فزون‌کنشی سبب نقص در پردازش‌های روان‌شناختی، هیجانی و شناختی کودکان می‌شود. براین‌اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر نوروفیدبک بتا بر کارکردهای اجرایی و توانایی حل مسئله کودکان مبتلا به اختلال کاستی توجه و فزون‌کنشی انجام شد.مواد و روش‌ها روش پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کودکان پسر دبستانی مبتلا به اختلال کاستی توجه و فزون‌کنشی بودند که در 6 ماهه اول سال 1398 به کلینیک‌های روان‌پزشکی و روان‌شناسی مشهد مراجعه کرده بودند. در این پژوهش تعداد 24 کودک دبستانی مبتلا به اختلال کاستی توجه و فزون‌کنشی با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. کودکان حاضر در گروه آزمایش به‌مدت 30 جلسه طی 2 ماه و نیم تحت درمان نوروفیدبک قرار گرفتند. در این پژوهش از پرسش‌نامه اختلال کاستی توجه/فزون‌کنشی (بروک و کلینتون، 2007)، آزمون اکتشافی حل مسئله (جانسن، 2000) و پرسش‌نامه کارکردهای اجرایی (کولیج و همکاران، 2002) استفاده شد. داده‌ها به شیوه تحلیل واریانس آمیخته تجزیه‌وتحلیل شدند.یافته‌ها نتایج نشان داد نوروفیدبک بتا بر کارکردهای اجرایی (p=0/0001 و eta=0/60 و f=33/42) و توانایی حل مسئله (p=0/0001 و eta=0/57 و f=29/81) کودکان مبتلا به اختلال کاستی توجه و فزون‌کنشی تاثیر معنی‌دار دارد. بدین صورت که این مداخله توانسته به بهبود کارکردهای اجرایی و توانایی حل مسئله این کودکان منجر شود.نتیجه‌گیری باتوجه‌به نتایج پژوهش حاضر، درمان نوروفیدبک با ارائه بازخوردهای زیستی و آگاهی افراد نسبت به پردازش‌های ذهنی و شناختی، می‌تواند یک روش کارآمد جهت بهبود کارکردهای اجرایی و توانایی حل مسئله کودکان مبتلا به اختلال کاستی توجه و فزون‌کنشی به شمار رود.

effect of beta neurofeedback on executive functions and problem-solving skills of elementary school male children with attention-deficit hyperactivity disorder

background and aims attention-deficit hyperactivity disorder (adhd) can impair psychological, emotional, and cognitive processes. the present study aims to investigate the effect of beta neurofeedback on executive functions and problem-solving skills of elementary school male children with adhd.methods this is a quasi-experimental study with a pre-test/post-test/two-month follow-up design. the participants were 24 elementary school male children with adhd referred to psychology and psychiatry clinics in mashhad, iran, in 2020. they were selected using a purposive sampling method and randomly divided into intervention and control groups. the children in the intervention group received beta neurofeedback at 30 sessions for 2.5 months. the data collection tools were brock and clinton’s adhd questionnaire, the children’s problem-solving exploratory test of johnson, and coolidge et al.’s executive functions questionnaire. the data were analyzed using repeated measures anova.results the results showed that beta neurofeedback had significant effects on executive functions (f=33.42; eta squared=0.60; p=0.0001) and problem-solving skills (f=29.81; eta squared=0.57; p=0.0001). it led to significant improvement in the intervention group.conclusion beta neurofeedback can improve executive functions and problem-solving skills of children with adhd through providing biological feedback and increasing awareness of mental and cognitive processes.