تاثیر ورزش طی رژیم غذایی کتوژنیک بر هپتوکاین‌ها و پروفایل لیپیدی خون در مردان دارای اضافه وزن یا چاق

مقدمه و اهداف هپتوکاین‌های کبدی از عوامل تاثیرگذار در بیماری‌های مرتبط با چاقی هستند. ورزش و تغذیه دو مداخله اساسی در کنترل چاقی است. هدف از مطالعه حاضر مقایسه اثربخشی 6 هفته تمرین هوازی و مقاومتی طی رژیم غذایی کتوژنیک بر فاکتور رشد فیبروبلاست21 و سلنوپروتئین p و پروفایل لیپیدی خون در مردان دارای اضافه‌وزن یا چاق بود.مواد و روش‌ها این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-‌پس‌آزمون است. 36 دانشجوی مرد غیرفعال دارای اضافه‌وزن و چاق که شاخص توده بدنی بالای 25 کیلوگرم بر متر مربع داشتند به‌طور داوطلبانه و در‌دسترس انتخاب شدند. سپس به‌طور تصادفی در 3 گروه تمرین هوازی طی رژیم کتوژنیک (12 نفر)، تمرین مقاومتی طی رژیم کتوژنیک (12 نفر) و رژیم کتوژنیک به‌تنهایی (12 نفر) تقسیم شدند. تمرینات ورزشی هوازی، شامل دویدن با شدت متوسط به‌مدت 6 هفته و هر هفته 3 جلسه بود. تمرین مقاومتی شامل تمرینات قدرتی دایره‌ای به‌مدت 6 هفته و هر هفته 3 جلسه بود. رژیم کتوژنیک شامل محدودیت کربوهیدرات دریافتی کمتر یا مساوی 10 درصد کل انرژی دریافتی روزانه بود. نمونه خونی ناشتا در پیش‌آزمون و پس‌آزمون گرفته شد. میزان سرمی فاکتور رشد فیبروبلاست21 و سلنوپروتئین p به روش الایزا و پروفایل لیپیدی خون، شامل کلسترول تام، لیپوپروتئین پر‌چگال و لیپوپروتئین کم‌چگال به روش سنجش آنزیمی اندازه‌گیری شدند. برای تحلیل آماری از آزمون‌ تحلیل واریانس ترکیبی دو‌راهه استفاده شد. برای مقایسه تفاوت بین‌گروهی از آزمون‌های تعقیبی بونفرونی و برای تفاوت درون‌گروهی از آزمون تی زوجی استفاده شد. یافته‌ها طبق نتایج تعامل زمان در گروه تفاوت معنی‌داری بین گروه‌ها در میزان فاکتور رشد فیبروبلاست21 یافت نشد (0/05˃p)، اما زمان تفاوت معنی‌دار نشان داد (0/001=p). هر سه گروه نسبت به حالت پیش‌آزمون افزایش معنی‌داری در میزان فاکتور رشد فیبروبلاست21 داشتند (0/05≥p). میزان سرمی سلنوپروتئین p تفاوت معنی‌داری در بین گروه‌ها و نسبت به پیش‌آزمون نشان نداد (0/05˃p). تعامل زمان در گروه، تفاوت معنی‌داری بین گروه‌ها در پروفایل لیپیدی نشان نداد (0/05˃p). با‌این‌حال نتایج درون‌گروهی کاهش معنی‌دار لیپوپروتئین کم‌چگال و کلسترول تام و در‌حالی‌که افزایش معنی‌دار لیپوپروتئین پر‌چگال را در هر 3 گروه نشان داد (0/05≥p).نتیجه‌گیری با‌توجه‌به نتایج به نظر می‌رسد هر 2 نوع تمرینات هوازی و مقاومتی طی رژیم کتوژنیک می‌تواند به‌عنوان مداخله مفید باعث افزایش فاکتور رشد فیبروبلاست21 و بهبود پروفایل لیپیدی در افراد دارای اضافه‌وزن و چاق نسبت به پیش‌آزمون شود، اما تفاوتی بین 2 نوع تمرین ورزشی مشاهد نشد. همچنین هر 2 تمرین هوازی و مقاومتی طی رژیم کتوژنیک نسبت به رژیم کتوژنیک به‌تنهایی، در فاکتورهای هپتوکاینی اندازه‌گیری‌شده و پروفایل لیپیدی برتری نداشت.

the effect of exercise during ketogenic diet on hepatokines and blood lipid profile in overweight or obese men

background and aims liver heptokines are important factors in obesity-related diseases. both exercise and diet are essential interventions for obesity control. this study aims to compare the effectiveness of six weeks of aerobic and resistance exercises and ketogenic diet on fibroblast growth factor 21 (fgf21) selenoprotein p. levels and blood lipid profile in overweight or obese men.methods this is a quasi-experimental study with a pretest-posttest design. participants were 36 overweight or obese male college students with a body mass index above 25 kg/m2 , who were selected using a convenience sampling method, and were randomly divided into three groups including aerobic exercise + ketogenic diet (n=12), resistance exercise + ketogenic diet (n=12), and ketogenic diet (n=12). aerobic exercise consisted of moderate-intensity running for six weeks at three sessions per week. resistance training consisted of circuit training for six weeks at three sessions per week. the ketogenic diet included the restriction of carbohydrate intake to ≤10% of total daily energy intake. fasting blood samples were collected in pre-test and post-test phases. serum levels of fgf21 and selenoprotein p. were measured by the elisa method, and blood lipid profile including total cholesterol, hdl, and ldl were measured by enzyme assay method. two-way mixed analysis of variance (anova) was used for statistical analysis. bonferroni post hoc test was used for between-group comparison and paired t-test was used for within-group comparison.results the interaction effect of time and group was no significant for fgf21 (p˃0.05), but the main effect of time was significant (p=0.001). all three groups showed a significant increase in fgf21 in the posttest phase compared to the pretest phase (p≤0.05). the selenoprotein p. serum level was not significantly different between groups or between two evaluation times (p˃0.05). the interaction effect of time and group was not significant for lipid profile (p˃0.05). the within-group comparison indicated a significant decrease in ldl and total cholesterol and an increase in hdl in all groups (p≤0.05).conclusion it seems that both aerobic and resistance exercises during a ketogenic diet can increase fgf21 and improve lipid profile in overweight or obese men. there is no significant difference between the two methods. they have no superiority over the ketogenic diet alone in affecting heptokines and lipid profile.