بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی هیجانی بر عملکرد شناختی و حافظه بیماران آسیب‌دیده مغزی

مقدمه و اهداف امروزه آسیب مغزی تروماتیک و نقص در عملکرد شناختی و حافظه از متداول‌ترین پدیده‌ها بعد از آسیب مغزی شناخته شده است. هدف مطالعه حاضر، بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی هیجانی بر عملکرد شناختی و حافظه در بیماران آسیب‌دیده مغزی است.مواد و روش‌ها پژوهش حاضر ازنظر هدف، یک تحقیق کاربردی و ازنظر شیوه جمع‌آوری داده‌ها در طبقه‌ تحقیقات آزمایشی قرار می‌گیرد. باتوجه‌به نمونه‌گیری هدفمند و گمارش تصادفی آزمودنی‌ها، از روش آزمایشی بلوک‌های تصادفی‌شده با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. برای آموزش توان‌بخشی شناختی هیجانی از پروتکل توان‌بخشی شناختی هیجانی مبتنی بر مدل گراس (2002) و توان‌بخشی شناختی نجاتی (1396) استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی‌بیماران آسیب‌دیده مغزی که دچار نقص‌های شناختی و اختلال در حافظه شده‌ و از تیرماه تا دی ماه در سال 1398 به کلینیک مغز و اعصاب درمانگاه شهید مطهری شیراز و کلینیک روان‌شناختی رازمهر شهر شیراز مراجعه کرده بودند را شامل می‌شود. ازآنجاکه پژوهش حاضر شامل 3 گروه (2 گروه آزمایش و 1 گروه کنترل) 3 سطحی (بیماران خفیف، متوسط و شدید) بود، شرکت‌کنندگان پژوهش شامل 45 نفر از افراد جامعه فوق بودند که به‌صورت هدفمند و بعد از سنجش با مقیاس معاینه مختصر روانی از طریق پرسش‌نامه کوتاه وضعیت ذهنی انتخاب شدند. یافته‌ها توان‌بخشی شناختی، عملکرد شناختی بیماران آسیب‌دیده‌ مغزی را به‌طور معناداری افزایش می‌دهد (p<0/001). همچنین توانبخشی شناختی هیجانی نیز بر عملکرد شناختی بیماران آسیب‌دیده‌ مغزی تاثیر معناداری دارد (p<0/001). درنهایت توان‌بخشی شناختی، حافظه بیماران آسیب‌دیده‌ مغزی را به‌طور معناداری افزایش می‌دهد (p<0/001). نتیجه‌گیری به ‌نظر می‌رسد توان‌بخشی شناختی هیجانی با ارائه آموزش‌ها و تمرینات لازم درزمینه مهارت‌های بین فردی موثر، تمرینات کامپیوتری، تمرینات در خانه و غیره به افراد آسیب‌دیده مغزی کمک می‌کند که با مدیریت مطلوب هیجانات و برقراری ارتباطات بین‌فردی موثر، میزان بار هیجانی منفی را از روی دوش حافظه بردارند تا حافظه بتواند با استرس کمتری به تقویت بپردازد. درواقع می‌توان بیان کرد که توان‌بخشی شناختی هیجانی، مجموعه‌ای کامل برای تنظیم هیجانات و رشد حافظه و همچنین تقویت آن می‌باشد. بنابراین تاثیر معنادار توان‌بخشی شناختی هیجانی بر رشد و افزایش حافظه منطقی و قابل‌قبول به‌نظر می‌رسد؛ بنابراین می‌توان از این پروتکل آموزشی به‌عنوان پروتکلی موثر درزمینه افزایش این ابعاد در افراد آسیب‌دیده مغزی استفاده کرد.

effect of cognitive-emotional rehabilitation on cognitive function and memory of patients with traumatic brain injury

background and aims today, traumatic brain injury and defects in cognitive functions and memory are the most frequent problems after brain injury. this study aims to examine the effectiveness of emotional and cognitive rehabilitation on cognitive performance and memory in patients with traumatized brain injury.methods this study is an applied study in terms of purpose and experimental in terms of collecting information method. considering purposive sampling and random selection of samples, we used the randomized block experiment with a pre-test-post-test design with a control group. we used the emotional cognitive rehabilitation protocol based on gross model (2002) and nejati cognitive rehabilitation to train emotional and cognitive rehabilitation (2017). the study’s statistical population included all brain-injured patients with cognitive defects and memory problems referred to neurology clinic, shahid motahari hospital, and razmehr psychiatric clinic, shiraz city, iran, from june 22, 2019, to january 20, 2020. this study consisted of 3 groups (2 experimental and 1 control group) at three levels (mild, moderate, and severe patients). the study participants were 45 patients selected after a brief mental examination with a mini-mental state examination test. results cognitive rehabilitation significantly (p<0.001) increased the brain-injured patients’ cognitive performance. also, emotional and cognitive rehabilitation significantly (p<0.001) affected the brain-injured patients’ cognitive performance. finally, cognitive rehabilitation significantly (p<0.001) increased the brain-injured patients’ memory performance.conclusion it seems that through delivering necessary training and education regarding effective interpersonal skills, computer drills, practices at home, and so on, emotional and cognitive rehabilitation helps the brain injured people to properly manage emotions, effectively establish interpersonal communication, and lighten the load of negative emotions, and consequently memory gets improved will less stress. in fact, emotional and cognitive rehabilitation is a complete collection of training for regulating emotions and enhancing and growing memory. thus, emotional and cognitive rehabilitation’s significant effect on memory enhancement is logical and acceptable. in conclusion, this protocol effectively improves brain-injured people’s cognitive performance.