مقایسه‌ بازنمایی برخی مولفه‌های زمان در گفتمان روایتی کودکان اوتیسم با عملکرد بالا و کودکان هنجار

زمینه و هدف: اوتیسم اختلال عصبی _ رشدی است که مهارت‌های شناختی و زبانی فرد را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. زندگی اجتماعی انسان به توانایی‌های شناختی و زبانی بسیار وابسته است. به‌کارگیری این توانایی‌ها عامل مهمی در رشد و پیشرفت انسان است. تولید و درک گفتمان روایتی به‌عنوان یکی از سطوح زبانی مستلزم به‌کارگیری توانایی‌های شناختی و زبانی است. با توجه به این حقیقت ‌که خط سیر زمان و نحوه بیان آن یکی از مولفه‌های اصلی شکل‌گیری روایت به‌شمار می‌رود، مبحث زمان می‌تواند در گفتمان روایتی برای کودکان دارای اختلال اوتیسم چالش‌برانگیز باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی بازنمایی برخی مولفه‌های زمان همچون نمود، شامل نمود کامل و نمود ناقص و زمینه‌سازی شامل پیش‌زمینه و پس‌زمینه در گفتمان روایتی کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا است.مواد و روش‌ها: در این پژوهش بررسی چگونگی بازنمایی مولفه‌های نمود و زمینه‌سازی در گفتمان روایتی کودکان دارای اختلال اوتیسم با عملکرد بالا و کودکان هنجار فارسی زبان بر اساس الگوی هیکمن و تقسیم‌بندی‌های رابرتس، برجسته دلفروز و جهانی انجام شد. 20 کودک پسر اوتیسم با عملکرد بالا (سن تقویمی 7 تا 11 سال) و 20 کودک پسر هنجار (سن تقویمی 7 تا 11 سال) در آزمون تولید گفتمان روایتی براساس دو داستان تصویری «اسب» و «گربه» ارائه شده توسط هیکمن شرکت داشتند. داده‌های گردآوری شده پس از بررسی و توصیف با به‌کارگیری آزمون یو من _ ویتنی تحلیل شد.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد تفاوت معناداری در بازنمایی مولفه نمود کامل و زمینه‌سازی توسط کودکان دارای اختلال اوتیسم با عملکرد بالا و کودکان هنجار وجود داشت (0/05= p). به‌بیان‌دیگر، کودکان دارای اختلال اوتیسم با عملکرد بالا کمتر از کودکان هنجار از نمود کامل استفاده کردند. همچنین، کودکان دارای اختلال اوتیسم با عملکرد بالا در هنگام روایت و انتقال اطلاعات اصلی به‌عنوان پیش‌زمینه عملکرد ضعیف‌تری در مقایسه با کودکان هنجار داشتند، درحالی‌که این کودکان در مقایسه با کودکان هنجار اطلاعات حاشیه‌ای و جانبی یا پس‌زمینه بیشتری را تولید کردند.نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد عملکرد ضعیف کودکان دارای اختلال اوتیسم با عملکرد بالا در مقایسه با کودکان هنجار در بازنمایی برخی مولفه‏ های زمان همچون نمود و زمینه ‏سازی در گفتمان روایتی با نقائص شناختی و زبانی آن‌ها ارتباط دارد.

Comparing Certain Time Representation Features In Highfunctioning Autistic Children with Normal Children’s Narrative Discourse

Background and Aims: Autism is a neurodevelopmental disorder, affecting the individual’s cognitive and language skills. Since human social life is highly dependent on cognitive and linguistic abilities, these abilities are essential factors in human growth and development. The production and perception of narrative discourse at a language level require the utilization of cognitive and linguistic abilities. Considering the fact that the timeline and the way it is expressed is one of the main components of narrative formation, the topic of time can be challenging in the narrative discourse for children with autism. Therefore, the aim of the present study was to investigate and assess the representation of some features of time, such as perfective and imperfective aspects and grounding, including foreground and background in the narrative discourse of children with highfunctioning autism.Methods: In the current research, the representation of grounding in narrative discourse aspects of Persianspeaking children with highfunctioning autism disorder (HFAD) and normal children were studied, compliant with classifications by Hickman et al. To this end, 20 male children with highfunctioning autism disorder (chronological age: 711) and 20 normal male children (chronological age: 711) participated in this study. Narratives were elicited based on “Horse” and “Cat” picture stories provided by Hickman. Pursuant to studying and describing the collected data, they were thereafter analyzed via the MannWhitney U Test.Results: The findings pointed out that there was a significant difference between HFAD and normal children in the representation of perfective aspect and grounding (P=0.05). Children with HFAD had a weaker representation compared to normal children. Similarly, the children with HFAD had a more anemic performance in representing perfective aspect and foreground as the core data in producing narrative, whereas children with HFAD produced more marginal data and background compared to normal children. Conclusion Consistent with the findings, it appears that poor performance by children with HFAD in comparison with normal children in the representation of certain features of time, such as aspect and grounding in narrative discourse can be related to their cognitive and linguistic weaknesses.