مروری بر مقالات مکان‌یابی رقابتی

مکان یابی تسهیلات یکی از مهم ترین تصمیمات استراتژیک برای هر سازمانی است. با توجه به گسترش دانش، سرعت یافتن اقتصاد جهانی و تغییر یافتن سلیقه مشتریان، درنظر داشتن رقابت و عکس العمل رقیبان، یکی از مهم ترین فاکتورهای موفقیت در جامعه جهانی امروز است. مشتریان تسهیلی را انتخاب می کنند که مطلوبیت مورد انتظار خود را از آن تسهیل به‌دست آورند. همین عوامل باعث شده است که سازمان ها برای رسیدن به اهدافشان، به مساله مکان یابی رقابتی تسهیلات و تعیین میزان مطلوبیت، توجه ویژه‌ای داشته باشند. در این مقاله، ابتدا به مطالعه و معرفی مکان یابی رقابتی تسهیلات و طبقه بندی مکان یابی رقابتی در معیارها و دسته بندی های مهم پرداخته شده است؛ سپس بررسی و مروری جامع از مقالات ارائه شده در طی سال های 2012 تا 2020 در حوزه مکان یابی رقابتی تسهیلات انجام شده است. مهم ترین تفاوت این مطالعه با مطالعات پیشین، دسته بندی مقالات در دو دسته مقالات رقابتی مکان یابی تسهیلات و مقالات رقابتی در سطح زنجیره‌تامین می باشد. به منظور بررسی دقیق تر مطالعات نیز طبقه بندی مقالات براساس نوع رقابت و نوع مشخصه های رقابتی انجام شده است. با بررسی مطالعات می توان گفت، گرچه توجه به زنجیره‌تامین رقابتی در طی سال های اخیر شدت بیشتری یافته است، اما همچنان تعداد مطالعات در این زمینه، کمتر از مقالات رقابت در یک سطح از زنجیره‌تامین و مکان یابی صرف تسهیلات می باشد. همچنین می توان گفت، به علت پیچیدگی محاسباتی بالای مسائل رقابتی، نویسندگان در مطالعات خود بیشتر به دنبال ارائه راه حل های ابتکاری و فراابتکاری مختلف جهت افزایش کارایی، سرعت و دقت حل انواع مسائل مکان یابی رقابتی بوده اند.

A review of competitive facility location

Facility location is one of the most important strategic decisions for each organization. Regarding the development of knowledge, accelerating the global economy, and change in the customers’ taste, one of the key success factors in the current global society is to consider the competition and the reaction of competitors. Customers choose the facility that fulfills their concerning utility. These factors have led organizations to pay much attention to the problem of competitive facility location and utility determination to reach their goals. This study has firstly studied and introduced the competitive facility location and classified the competitive location as paramount criteria. Then a literature review (20122020) was conducted in the field of competitive facility location. The central difference of this study with previous ones is the classification of papers into two groups, namely, competitive facility location and competition at the supply chain level. Also, the classification of papers has been performed based on the competition type and type of competition characteristics to investigate the studies more accurately. Based on the studies, although further attention has been paid to the competitive supply chain in recent years, the number of studies in this field is still lower than that in the field of competition at a supply chain level and mere facility location. Furthermore, due to the high computational complexity of competitive problems, authors have sought heuristic and metaheuristic algorithms in their studies to enhance efficiency, speed, and accuracy of the solution of different types of competitive location problems.