اختلال اضطراب بیماری: مرور نظام مند و فراتحلیل مطالعات مربوط به مداخلات درمانی رایج در ایران

اضطراب بیماری اختلالی شایع، ناتوان‌کننده و پرهزینه است. روش‌های درمانی مختلفی برای کاهش اضطراب بیماری مورد بررسی قرار گرفته است. در یک مرور نظام‌مند انجام شده در خارج از کشور بر روی درمان‌های موجود برای اضطراب بیماری، درمان‌های اثربخش مورد بررسی قرار گرفته‌اند. با توجه به اثر عوامل فرهنگی بر نتایج درمانی، این مطالعه با تمرکز بر مرور پیشینه مداخلات درمانی موجود برای اضطراب بیماری در ایران، نتایج یک فراتحلیل را درباره اثربخشی درمان‌های موجود، گزارش می‌کند. به این منظور، پایان‌نامه‌ها و مقاله‌های منتشر شده بر روی جمعیت ایرانی به زبان فارسی و انگلیسی تا اسفند 1400 در پایگاه‌های noormags، sid، magiran، irandoc، pubmed، proquest و google scholar مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت تعداد 12مقاله و 2 پایان‌نامه برای مرور انتخاب شدند. از این بین، تعداد 12 مقاله شرایط ورود به فراتحلیل را دارا بودند. به منظور انجام فراتحلیل از نرم‌افزار جامع فراتحلیل (cma) استفاده شد. داده‌های 14 مطالعه منتخب برای مرور نظام‌مند نشان داد که انواع روان‌درمانی برای افراد مبتلا به اضطراب بیماری اثر‌بخش هستند. بیشترین مداخلات مورد استفاده، به ترتیب شامل درمان‌های شناختی رفتاری، طرحواره‌درمانی، معنادرمانی، خاطره‌پردازی، درمان‌مبتنی‌بر پذیرش‌و‌تعهد و آموزش بود. نتایج فراتحلیل، نشان‌دهنده اندازه اثر بزرگ (94/0) بود. اثربخشی درمان دارویی و مداخلات عصب/شناختی نوین در هیچ‌کدام از مقالات، مورد بررسی قرار نگرفته بود. پیشینه از اثربخشی تعدادی از مداخلات در کاهش اضطراب بیماری حمایت می‌کند. موثرترین روش‌های درمانی بر اساس نتایج فراتحلیل عبارتند از: طرحواره درمانی و درمان‌های شناختی‌رفتاری. با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر استفاده از این دو شیوه درمانی به عنوان خط اول درمان در افراد مبتلا به اضطراب بیماری توصیه می‌شود. با وجود این، با توجه به شیوع و هزینه‌های بالای این اختلال برای فرد و جامعه و تعداد اندک مطالعات منتشر شده در مورد درمان اضطراب بیماری در ایران، انجام پژوهش‌های بیشتر در این زمینه، به ویژه با استفاده از مداخلات عصب/شناختی، مورد نیاز است.

illness anxiety disorder: a systematic review and meta-analysis of studies related to common therapeutic interventions in iran

illness anxiety (ia) is a common, debilitating, and costly disorder. various treatments aiming at decreasing ia have been subjected to scientific studies in the western societies. however, due to possible impact of cultural factors, the present review and meta-analysis tested the effectiveness of common treatments for ia disorder in iran. dissertations and articles published in persian and english languages in iranian samples published by march 2022 were searched in noormags, sid, magiran, irandoc, pubmed, proquest, and google scholar databases. next, 12 articles and 2 dissertations were selected for review. of these, 12 articles were eligible for meta-analysis. comprehensive meta-analysis software (cma) was used to calculated the meta-analysis. data from 14 selected studies for systematic review showed that various types of psychotherapy were effective for people with illness anxiety. the commonly used interventions were cognitive-behavioral therapies, schema therapy, logotherapy, reminiscence, acceptance and commitment therapy and education. the results of the meta-analysis showed a large effect size (0.94). the effectiveness of pharmacotherapy and neuro/cognitive interventions were not examined in any of the articles. the results support the effectiveness of a limited number of existing interventions in reducing illness anxiety. the most effective treatments based on meta-analysis results were schema therapy and cognitive-behavioral therapies. according to the findings of the present study, the use of these two therapies as the first line of treatment in people with illness anxiety were recommended. however, due to the prevalence, high individual and social costs of this disorder, and the scarcity of published studies on the treatment of illness anxiety disorder in iran, more research is needed, especially with a focus on neuro/cognitive interventions.