اصول و روش‌های تفسیر قرآن در نهج‌البلاغه

در قرآن کریم مفاهیم بسیار زیادی وجود دارد که نیازمند تفسیر است و امام علی (ع) که قرآن ناطق است در سخنان خویش و از جمله نهج‌البلاغه که گزیده‌ای از این سخنان است، به تفسیر و تبیین آیات الهی پرداخته است. آن‌چه در این مقاله بدان پرداخته می‌شود بررسی اصول و روش‌های تفسیر قرآن در نهج‌البلاغه است. با توجه به نتایج این پژوهش که به‌صورت توصیفی تحلیلی و با مطالعه نمونه‌هایی از نهج‌البلاغه انجام گرفت مشخص شد که امام علی (ع) در مواردی از نهج‌البلاغه به شکل‌‌های مختلف اعم از مستقیم و صریح و یا غیرمستقیم و ضمنی و بر اساس اصولی چون لزوم تدبر در قرآن همراه با مراجعه به مفسران حقیقی آن و نیز اصل اختلاف‌ناپذیری و جامعیت قرآن و به‌کارگیری روش‌هایی چون تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر بر اساس احادیث نبوی، توجه به شرایط فرهنگی اجتماعی عصر نزول،تبیین معنای واژگان به‌کار رفته در آیه، توجه به تاریخ گذشتگان و اقوام و ملل پیشین و نیز تکیه بر فهم شخصی خود به تفسیر آیات الهی پرداخته است.