روابط بینامتنی نهج‌البلاغه با اشعار کلاسیک فارسی

بر اساس نظریه‌ی بینامتنیت هر متن ادبی، آگاه یا ناخودآگاه، زایش و باز خوانشی از آثار ادبی پیش از خود یا معاصر با خود است. نهج‌البلاغه از هنگام ظهور تاکنون [بعد از قرآن کریم] همواره به عنوان یکی از منابع مهم و کلیدی ادبای عرب و ایران به شمار می رود. در این میان الگوپذیری شاعران کلاسیک سرای ایرانی از سخنان و مفاهیم ارزشمند امیر مومنان (ع)، برجسته­تر است، به‌گونه‌ای که انواع بینامتنیت نهج‌البلاغه در بسیاری از سروده­های کلاسیک فارسی، به وضوح قابل‌رویت می­باشد. هدف پژوهش حاضر شناخت، معرفی و بیان میزان بینامتنیت کلام امام (ع) در الفاظ و مضامین اشعار کلاسیک فارسی است؛ این تحقق به روش توصیفی تحلیلی و با استقراء الفاظ و مضامین گهربار نهج‌البلاغه در اشعار برجسته­ترین شاعران ادب فارسی صورت پذیرفته است. با تحلیل و بررسی روند بینامتنیت در اشعار موردنظر (متن حاضر) و نهج‌البلاغه (متن غایب) درمی‌یابیم که گونه­های بینامتنیت به­صورت واژگانی و مضمونی و گزارشی و روابط بینامتنی میان متن حاضر و غایب به­صورت نفی جزیی، نفی متوازی ، نفی کلی، تجلی یافته است. شایان ذکر است که بینامتنیت مضمونی از میان انواع بینامتنی و نفی متوازی از میان روابط بینامتنی، در شیوه‌ی نگارش اشعار بررسی‌شده، از انواع دیگر، از بسامد بیشتری برخوردار است.

Nahj-al-balaghe intertextual relations with the classical Persian poetry

According to the theory intertextuality, every literary text, aware or not aware, procreation or readout from his contemporary literary works or before. Nahjalbalaghe, Since the rise so far, [after the Quran] aways, is considered as one of the key and sources for Arab and Iranian literati. while the classical Iranian poets modling from the valuable words and concepts of Amir of believers is More prominent. so that the kinds intertextuality of Nahjalbalaghe in many Persian poems, is visible clearly. The aim of this study is to identify, introduce and explain the word intertextuality Imam in the words and concepts of classical Persian poetry. The realization was done by descriptive analytical method, and by induction eloquent the valuable words and concepts of Nahjalbalaghe in the poetrys of the most prominent Iranian poets. By analysis and study of Process intertextuality in these poetry (the text present) and Nahjalbalaghe (the text missing) we find that the kinds intertextuality was came In the form Intertextual in words of content and reports, and intertextual relations in In the form partial negation, negation and rejection of parallel or general. It should be noted that the intertextual content, and the negation of the parallel of intertextual relations, in the style of writing poems studied, the other, is more pronounced.