نظریه ای در باب مشروعیّت (بازخوانی نهج البلاغه از منظر مفهوم حقّ)

چکیده :بحث از مشروعیت همواره از بنیادی ترین پرسشها در قلمرو اندیشه سیاسی بوده است. مقاله پیش رو در پی پاسخ به این پرسش است که آیا می توان با تعمق در یکی از شاخص ترین متون اندیشه یِ تشیع(نهج البلاغه)، اندیشه ی سیاسی شیعه را بر محورِ سنّت متداول «مشروعیّت» مورد تفسیر و بازخوانی قرار داد؟ به تعبیری آیا می توان نظریه های سیاسی در حوزه ی سنّت فکری شیعی را بدون ارجاع به معانی و مفاهیم ابتکاری و ابداعی، و در چارچوب سنّتِ معمول و موجود از مفهوم مشروعیّت، بازخوانی و تفسیر کرد؟ مدعای مقاله این است که دقت و تعمق در متن نهج البلاغه و باز خوانی این متن ارجمند از منظر مفهوم «حقّ » نشان می دهد که امام در باب زمامداری و اقتدار سیاسی مبتکر نظریه ای است که می توان از آن با عنوان نظریه حق فرمانروایی یاد کرد؛ نظریه ای که به سان دیگر نظریه هایی که در ذیل بحث مشروعیت ارائه شده اند شایسته بررسی و امعان نظر جدی است.