بازتاب آموزه‌های اخلاقی نهج‌البلاغه در اشعار و مثل‌های فارسی

نهج‌البلاغه، نه تنها به‌عنوان یک متن ادبی، بلکه به‌عنوان منبعی سرشار از معنویت و اخلاق در بین مسلمانان شناخته شده است. با توجه به نقش این کتاب در دین، فرهنگ و ادبیات فارسی، تحقیق حاضر سعی نموده تا با واکاوی کتب و دیوان برخی از ادیبان و شاعران فارسی، از دوره‌های زمانی مختلف، موضوعات و مفاهیم اخلاقی نهج البلاغه را که در متون فارسی به‌صورت شعر یا ضرب‌المثل منعکس شده است مورد شناسایی قرار داده و به تفکیک بیان نماید. به این منظور، از مطالعات کتابخانه‌ای و روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. نتایج نشان داد که همبستگی نزدیکی میان آموزه‌های ارایه شده در نهج‌البلاغه با پندها، اندرزها، مثل‌ها و اشعار فارسی وجود دارد. این همبستگی به اندازه‌ای است که گاه عبارت فارسی کاملاً برگرفته از عبارت عربی بوده و گاهی نیز از نظر مضمون و نوع کاربرد، نزدیکی بسیاری میان آنها دیده می‌شود. این تطابق، با توجه به تعلق شعرای فارسی به سبک‌ها، دوره‌ها و شرایط اجتماعی مختلف، حاکی از تاثیرپذیری از نهج‌البلاغه و توجه آنها به ترویج آموزه های دینی این کتاب دارد.