بررسی میزان انطباق تفسیرهای نهج ‌البلاغه با مراحل معناسازی در نظریه آمیختگی مفهومی

استعاره مفهومی از مهمترین مفاهیم معناشناختی موجود در کتاب دینی گرانبهایی مانند نهج‌ البلاغه محسوب می‌شود، اما فهم استعاره نمی‌تواند همه جوانب معناشناختی را آشکار سازد. در برخی فرازها، تحلیل استعاره‌های مفهومی نمی‌تواند از حد خاصی فراتر رود و محدود شدن به استعاره‌های مفهومی باعث پوشیده ماندن بخش عمده‌ای از مفاهیم می‌شود. در پژوهش حاضر، به بررسی وجود یا عدم انطباق تفسیرهای موجود از نهج‌البلاغه با مراحل معناسازی و چارچوب‌های نظریة آمیختگی مفهومی (فوکونیه و ترنر، 2002، 1998) پرداخته می‌شود. این پژوهش از نوع توصیفی و روش آن تحلیل محتوا است. از حجم حکمت‌های نهج‌البلاغه به روش نمونه‌گیری احتمالی طبقه‌بندی‌شده و با تخمین شخصی برآورد حجم نمونه حدود ده درصد به‌عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌ها نشان می‌دهد که در حکمت‌های مورد بررسی از تمام انواع آمیختگی مفهومی استفاده شده است و با بکارگیری سه مرحله ترکیب، تکمیل‌سازی و گسترش در این حکمت‌ها می‌توان به معنایی نوپدید دست یافت که هدف کلی آن خلق مقیاسی در سطح انسان است تا از این طریق مفاهیم ربوبی برای او قابل درک شوند. در بیشتر نمونه‌های ارائه شده استفاده از توانایی خلاق بشری برای بیان مفاهیم انتزاعی از طریق مفاهیم عینی و ملموس در فضاهای مختلف کاملاً روشن است. در ترجمه‌ها و شرح‌های نهج‌البلاغه نیز شکل‌گیری فضاهای آمیخته متفاوت در ذهن مفسران و مترجمان مختلف قابل‌مشاهده است. شاید با بررسی ترجمه‌های مختلف بتوان گفت که گوناگونی بسیار زیاد ترجمه‌ها و شرح‌ها نتیجه فضاهای گوناگونی است که در ذهن مفسران و مترجمان مختلف ایجاد شده است.

the degree of conformity between the interpretations of nahj al-balagha and the stages of meaning construction in the conceptual blending

to study a valuable religious text such as nahj al-balagha, understanding conceptual metaphor can be very important, but cannot reveal all aspects. the current research aims to investigate the existence or non-existence of the compatibility between the existing interpretations of nahj al-balagheh and the stages of meaning construction in conceptual blending theory (fauconnier and turner, 2002, 1998). this research is descriptive and its method is content analysis. the sample size of about ten percent was examined by stratified probability sampling method and with personal estimation. the findings show that in the translations and explanations of nahj al-balagha, the formation of different blending spaces in the minds of different commentators and translators can be seen. examining different translations, it can be stated that probably the great variety of translations and explanations is the result of different spaces that have been created in the minds of different commentators and translators.