ارائه الگوی تربیتی با رویکرد جهاد تبیین از دیدگاه نهج ‌البلاغه

امروزه نظام سلطه با راه انداختن جنگ شناختی، تلاش زیادی در جهت تحریف واقعیت و عوض کردن جای حق با باطل و ظالم با مظلوم دارد. برای مقابله با این جنگ شناختی باید به جهاد تبیین روی آورد. جهاد تبیین نه به شخص خاصی محدود می‌شود و نه به زمان خاصی؛ از همین‌رو باید تربیت افراد تبیین‌گر در دستور کار نظام تعلیم و تربیت قرار گیرد. با توجه به اهمیت تبیین‌گری در دین اسلام و سیره ائمه(علیهم‌السلام)؛ هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی تربیتی با رویکرد جهاد تبیین از دیدگاه نهج‌ البلاغه می‌باشد. برای این منظور از رویکرد کیفی و روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. یافته ‌ها حاکی از این است که برای تربیت افرادی که رفتار تبیین‌گرانه(شامل گفتار و کردار) داشته باشند باید گرایش به تبیین‌گری را در ایشان پرورش داد و لازمه ی گرایش به تبیین‌گری، پرورش بینش تبیین‌گری است؛ یعنی برای تربیت مبتنی بر جهاد تبیین بایستی به بینش تبیین‌گری در نظام تربیتی توجه داشت. از همین‌رو بایسته‌هایی برای پرورش بینش تبیین‌گری بر اساس نهج ‌البلاغه احصا شد که عبارتند از: آگاهی ‌بخشی، تکلیف‌گرایی، پرسشگری، گفتگو و مناظره برهانی، سندیت و مرجعیت، مخاطب‌مداری، موقعیت‌ شناسی و زمان‌ سنجی.

presenting an educational model based on explanation jihad from the perspective of nahj al-balagha

today, the domineering system makes a lot of effort to distort the reality and change the place of right with wrong and oppressor with the oppressed by launching a cognitive warfare. to deal with this cognitive warfare, one should turn to jihad-e tabyin discourse (elucidation or explanation jihad). explanation jihad is not limited to a specific person or time; therefore, training the people on how to elucidate and provide explanations should be included in the agenda of the educational system. considering the importance of explanation in the religion of islam and the life of imams (peace be upon them), the purpose of the current research is to present an educational model with explanation jihad approach from the point of view of nahj al-balagha. this study was conducted using a qualitative and descriptive-analytical method. the findings indicate that in order to train people who have explanatory behavior (including speech and actions), the tendency to explain should be developed in them, and the tendency to explain is necessary for developing an explanatory insight. that is, for education based on explanation jihad, one should pay attention to the explanatory insight in the educational system. therefore, some requirements were extracted for development of an explanatory insight based on nahj al-balagha. these requirements include raising awareness, being duty-oriented, encouraging questioning, promoting argumentative dialogue and debate, establishing authenticity and authority, adopting an audience-centered approach, considering situation analysis and timing.