مفهوم‌سازیِ کار بیهوده و تصویرسازی از بیهوده‌کاران در نهج‌البلاغه

کتاب گران‌سنگ نهج‌البلاغه مشتمل بر تعداد قابل‌ملاحظه‌ای از عبارت­های دال بر مفهوم بیهوده­کاری است که امام علی(ع) برای ترسیم میزان درجه عبث بودن یک کار، القای دور بودن خود از آن امور  و در راستای به تصویر کشیدن میزان نزدیکی و خوگرفتن جبهه مقابل به آنها، از آن تعابیر بهره برده که با توجه به جنبه اقناعی آن تعابیر، شناسایی، استخراج و تحلیل آنها بسیار پراهمیت می­نماید و نقش محوری در دریافت مفاهیم موردنظر امیر سخن دارد. در پرتو اهمیت مساله، پژوهش حاضر با اتخاذ رویکرد کیفی و روش توصیفی تحلیلی می­کوشد ضمن شناساییِ تعابیر دال بر بیهوده­کاری و بیهوده­کارانی که در نهج‌البلاغه حضور یافتند، به این موضوع بپردازد که در خطبه­ها و نامه­های نهج‌البلاغه، عمل مورد بحث، با چه استراتژی­ای مفهوم­سازی شده، چه شخص یا اشخاصی کارشان، نمود بیهودگی و بیهوده­کاری است و چه تصویری از آنان ارائه‌شده و عموماً ریشه آن امور در چیست. بررسی­ نشان از آن دارد که حضرت کوشیده در راستای اصلاح امور و روشنگری، با کاربست تشبیه و عینی­سازی امور موردنظر، مخاطبان بیهوده­گرا را متوجه گژفهمی­شان نماید و در همان حال با تصویرسازی بی­بدیل، مانایی و ماندگاری مفهوم سخن خود را در ذهن مخاطب بالا ببرد. دیگر اینکه بحث زمامداری و خلافت، محور بیشتر سخنان مشتمل بر بیهودگی و بیهوده­کاری بوده است.

Identifying the useless and the manifestation of useless in Nahj al-Balaghah

The precious book of Nahj alBalaghah contains a considerable number of phrases indicating the concept of futility. That Imam Ali (AS) to draw the degree of futility of a work, to induce his distance from those things, And in order to portray the degree of closeness and habituation of the opposite front to them and also to convince the audience, he has used those interpretations Identifying, extracting and analyzing them is very important and plays a pivotal role in receiving the concepts desired by Amir. In the light of the importance of the issue, the present study tries to evaluate and examine the futility of the workers who were present in Nahj alBalaghah with a qualitative approach and descriptiveanalytical method. And to deal with the issue that from the point of view of Imam Ali (as), what people do their work is a manifestation of futility and futility and what is the root of those matters in general and And which strategy the speaker has used most to illustrate their work. The study shows that in order to reform the affairs and enlightenment, Hazrat tried to make the vain audience aware of their misunderstanding by using similes and objectifying the desired matters. And at the same time, with its unparalleled imagery, it enhances the meaning and permanence of the meaning of its speech in the mind of the audience Another is that the focus of most of the speeches, which included futility and futility, was the discussion of governance and caliphate.